Iedereen heeft wel een vriend of kennis die het verhaal vertelt over zijn oma of oudoom die al rokend, drinkend en vleesetend 100 jaar werd. Een goed excuus natuurlijk om lekker door te gaan met van alles wat slecht is.

‘Een tevreden roker is geen onruststoker’. Kent u die uitdrukking?, zou dominee Gremdaat zeggen. De “millennial” vindt dit vloeken in de kerk. De “boomer” kan hier nog om lachen. Hier scheiden zich de geesten, of beter gezegd de generaties.

Woke, woker, wookst

De taalpolitie is anno 2021 woker dan woke. Ik mag geen ‘menstruerende vrouwen’ meer zeggen of schrijven; dit moeten ‘menstruerende personen’ zijn. Want ik zou in het eerste geval zomaar eens medemensen voor het hoofd kunnen stoten. Idem dito met (humoristische) opmerkingen en opvattingen ten aanzien van de gezondheid. Zwangere vrouwen (pardon: zwangere personen) die het in hun hoofd halen om één trekje van een sigaret te nemen of één slokje wijn, worden op het sociale media-schavot gezet. “Schande!.” Onverantwoord!”, “Asociaal!” Moeders die hun kind niet in de juiste draagdoeken plaatsen, worden door de moedermaffia afgefikt. En ze noemen zich ‘Vrouwen voor Vrijheid’. Snapt u het nog? Dat moet toch op z’n minst ‘Personen voor Vrijheid’ gaan heten.

Hallo boomer

Afijn, terug naar ‘the booze’. Ik vertelde ooit eens aan een gezelschap dat mijn grootmoeder (waar ik als kind veelvuldig logeerde) wat brandewijn in de beker melk deed die ik dronk voor het slapen gaan. De aanwezige leden van ‘de rubberen tegel-generatie’ vlogen bijkans in de gordijnen. Het was een wonder dat ik nog zo goed terecht was gekomen. Zeiden zij. Begrijp me goed: ik weet heel goed dat er kinderen geboren worden met het foetaal alcoholsyndroom of die groei- en ontwikkelingsstoornissen ontwikkelen door veel drank en/of veel rook in hun omgeving, maar overdrijven is ook een vak.

WHO slaat door

‘Seksistisch’ en ‘paternalistisch’: de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) ligt momenteel onder vuur vanwege hun advies dat vrouwen in de vruchtbare leeftijd helemaal geen alcohol zouden moeten nuttigen, of ze nu wel of niet de behoefte hebben aan voortplanting. In de conceptversie van het zogeheten ‘Global alcohol action plan 2022-2030’ dringt de WHO erop aan aandacht te besteden aan de preventie van alcoholconsumptie door specifieke groepen. Kinderen en tieners worden genoemd, net als zwangere vrouwen. Maar ook: ‘vrouwen in de vruchtbare leeftijd’, waarmee dus alle volwassen vrouwen tot (pakembeet) 45 jaar worden bedoeld. Dit omdat het mogelijk gevaren oplevert rond een eventuele zwangerschap. ‘Absurd en paniekzaaierij’ zo reageerde gisteren de Britse krant The Times.

Heerlijk helder

Christopher Snowdon, hoofd lifestyle bij het Institute of Economic Affairs, noemt het WHO-advies ‘idioterie’. “De meerderheid van de vrouwen op de wereld zou geen alcohol moeten drinken? Het is én iets waar de WHO niets over te zeggen heeft én het is wetenschappelijk gezien nonsens.” In Nederland reageert men vooralsnog wat nuchterder. Peter de Wolf, directeur van de Stichting Verantwoorde Alcoholconsumptie (STIVA) reageert vandaag in het AD. “Het is een concept, er komt vast nog een nuance in. Want dit gaat wel heel erg ver. Het klinkt als een heel extreem voorzorgsprincipe. Het is bovendien niet uit te voeren, want wie gaat zich hier aan houden?” Hij wijst erop dat het voor de alcoholfabrikanten in Nederland ‘superhelder’ (hallo Heineken) is dat mensen in blijde verwachting geen alcohol moeten drinken. “Daarom hebben we ook dat logo op de flesjes, met een zwangere vrouw met daar een soort verbodsteken overheen.”

Voor het zaadje is het ook naatje

Wim van Dalen, directeur van STAP (van origine Stichting Alcohol Preventie, inmiddels omgedoopt tot het Nederlands Instituut voor Alcoholbeleid) noemt het ‘een merkwaardige misser’. “Daar had moeten staan: ‘vrouwen die zwanger willen worden’. Als de gezondheidsorganisatie écht heel strikt had geweest, dan hadden ze ook zo’n beetje alle volwassen mannen moeten meenemen, want zaad lijdt ook onder flink drinken en onder invloed een kind verwekken kan ook gevolgen hebben.” Kijk deze genderopvattingen vind ik nou wel reëel. Zonder onwetenschappelijk te zijn, zou je dus kunnen zeggen dat ‘personen met een kinderwens matig moeten zijn met de drank’. En van matigheid weten boomers alles. Gisteren ging bijgaande foto viraal op social media van een drukke stranddag in de jaren ’70: geen mens met overgewicht te bekennen. Een klein rolletje drop en een mini-koetjesreep: daar deed je het qua versnapering mee. Vroeger was alles beter? Nee hoor, elke tijd heeft z’n eigen charmes en narigheden.

Kind gebaard? Nu een borrel en een peuk!

De WHO zelf heeft nog niet gereageerd op de ophef. De boomers onder ons zullen hun schouders erover ophalen. Immers: dat wisten zij in de jaren ’80 ook reeds. Vrouwen stopten gewoon 9 maanden lang met drinken en roken en zodra het kind er goed en wel uit was, kreeg de kraamvrouw een glas champagne en een mentholsigaret. Ja, ook in het ziekenhuis. Er werden toen nog weleens uitzonderingen gemaakt. En zeg nou zelf: een kind op de wereld zetten, is een hele prestatie. Juist hier in de welvarende westerse wereld, waar voldragen baby’s bijna altijd te groot zijn voor het geboortekanaal. Een Afrikaanse vriendin van me, die arts is en in de jaren ’90 hier in Nederland kwam werken, kan zich haar eerste bevalling boven de evenaar nog goed herinneren. “Ik dacht dat die vrouw een peuter aan het baren was. Nu snap ik waarom jullie hier allemaal ingeknipt worden”, was haar commentaar.

Het gevaar van je eigen achtertuin

Ten overvloede: met respect voor alle ouders van prematuur geboren kindjes en andere moeilijkheden, maar laten we ophouden met overdrijven. Ook gezonde kinderen worden terminaal geboren. Je hoopt uiteraard dat daar ongeveer een eeuw lang een gelukkig leven tussen zit, maar je weet het nooit. Ik ben er zelf ook een voorbeeld van. Mijn gele paspoort staat stampvol met allerlei prikken, kuren en vaccinaties die ik in mijn lijf kreeg, vooral voor verre buitenlanden waar ik heen mocht gaan. Vervolgens word ik ziek, doodziek en kon ik letterlijk en figuurlijk niet meer op mijn benen staan. Pas na anderhalf jaar dokteren kreeg ik de diagnose Lyme. Veroorzaakt door een teek, aan de co-infecties te zien die ik erbij had, waarschijnlijk opgelopen in mijn eigen achtertuin. Ik heb daar het afgelopen coronajaar met alle discussies uiteraard veel over nagedacht. Met redelijkheid kom je het verste.

Stresskippen gaan van de leg

Wij mensen worden de laatste eeuw juist zo oud, omdat we gewaarschuwd worden voor de vele gevaren en omdat we geavanceerde medische wetenschap hebben. Echter: vrouwen in de vruchtbare leeftijd de paniek injagen, omdat ze zich weleens te buiten zijn gegaan aan een bachanaal, is ook echt van de pot gerukt. Stress is net zo slecht als roken & drinken bij elkaar opgeteld. Je kunt niet alles voor zijn, dat heet leven. Ja wellicht over een eeuw, als onze (achter-)kleinkinderen geleerd hebben van onze fouten en successen. De WHO heeft nog niet gereageerd op de ontstane discussies naar aanleiding van hun jongste ‘alcoholadviezen’. Ik zeg ‘proost!’, maar ik ben dan ook 45+.