Per jaar worden in Nederland gemiddeld 40.000 mensen als vermist opgegeven. In 85% van de gevallen is de persoon, met of zonder hulp van de politie, binnen 48 uur weer terecht. Dood of levend. De overige 15% blijft langer spoorloos.
Dan komen vaak de honden van Signi in actie. Waarschijnlijk heeft u er weleens over gehoord. Deze speciaal opgeleide honden hebben al ruim 400 vermiste personen gevonden.
Verfijnde neus, verfijnde technieken
Het betreft een initiatief van Esther van Neerbos & Janette Kruit, die samen ook een dierenkliniek runnen in het Brabantse Bakel. Met hun zelfopgeleide honden losten ze onder anderen de verdwijning op van Henry de Vries na 8 maanden, vonden ze 26 jaar na dato het lichaam van Robert Leur en na 16 jaar de auto met Jos Mahler en zijn 3 Poolse vrienden. Ook speurden ze de vermiste Schot Chris Nelson op, in het water van de Oude Schans in Amsterdam. Hierbij werd een mantrail-hond ingezet, die een verfijnde vorm beheerst van een spoor volgen. Dus niet letterlijk waar iemand heeft gelopen, maar de plekken waar reukdeeltjes zijn neergestreken, zoals op muren en struiken. Die blijven langer liggen dan op de grond.
Ruiken onder water
Een andere specialiteit van de honden van Esther & Janette is dat ze lichamen die onder water liggen kunnen ruiken. Daar worden ze als puppy al speciaal op getraind. De honden zoeken vanaf de boot of vanaf de waterkant naar menselijke geuren, die passen bij een lichaam onder water. Na het uitwerken van de geur, wijzen de honden de plaats van de persoon of personen aan, op het wateroppervlak. Het slachtoffer kan zo gerichter geborgen worden. Voor de honden zijn er geen beperkingen voor wat betreft de diepte, de temperatuur of het type water (zee, rivier, gracht etc). Ook zijn er nauwelijks beperkingen m.b.t. het tijdstip van overlijden.
Internationaal vermaard
De Stichting Signi Zoekhonden is bekend tot ver over de Nederlandse grenzen. Daar zochten de honden onder meer naar overlevenden van de tsunami in Azië, de aardbeving in Haïti, bij de overstromingen in Pakistan en in New Orleans na orkaan Katrina.
Partners in leven en werken
5 jaar lang volgde documentairemaker Mariëtte Faber de vrouwen van Signi met hun 5 speciaal getrainde honden en de ruim 50 vrijwilligers van hun stichting. Dit resulteerde in de film ‘ZOEK! De Vrouw, De Hond En De Dood’, die op maandag 7 november te zien is bij de NPO. Maar ook in hun privéleven lieten Esther & Janette de camera toe. Hun gezamenlijke thuisbasis ligt in de bossen bij Helmond. Te midden van hun honden wordt daar gegeten, TV gekeken en geslapen voordat een volgende werk- en/of zoekdag zich aandient. Dagelijks traint Esther voor dag en dauw haar dieren. Janette zorgt ervoor dat hun dierenkliniek op rolletjes blijft lopen en dat alles klaar staat voordat de eerste patiëntjes komen. Tussen de consulten door coördineert Esther de zoekacties rondom lopende- en nieuwe vermissingszaken.
Speurneuzen
Elk weekend wordt er gespeurd en gezocht. De natuur moet met behulp van de honden steeds opnieuw doorgrond worden om vermisten te vinden. Dat wordt direct duidelijk bij de openingsscene van de film. In een bos lopen een vrouw en haar hond. Speurend. Al snel begint de hond te blaffen. Hij is iets op het spoor. “Knap hoor!” zegt ze. “Netjes!” Ze belt met de politie. “Ja, goeiendag, Esther van Neerbos, Signi Zoekhonden. Wij hebben vandaag gezocht naar Ibrahim. We hebben hem gevonden. Dus kunnen jullie het beste hiernaartoe komen.”
Zekerheid en tastbaarheid
De vrouwen met hun honden en hulptroepen komen vaak later in beeld bij recherche of brandweer. Die staan doorgaans achter hen, al geeft het soms reuring bij mensen die bij de politie vergelijkbaar werk doen. Bij Signi gaat het er alleen om de zaak op te lossen. Zekerheid en tastbaarheid zijn enorm belangrijk voor familie en vrienden van vermiste personen, vertelt Esther aan het Eindhovens Dagblad. “Het blijft elke keer weer speciaal als je nabestaanden hun rust terug kunt geven. Dat ze niet meer hoeven zoeken en echt afscheid kunnen nemen. Maar het laat je ook niet los als je iemand niét kunt vinden. We hebben eens in 19 dagen over een afstand van 200 kilometer water gezocht en uiteindelijk de vermiste man gevonden. Dat geeft de nabestaanden rust maar er kunnen dan ook praktische zaken worden opgelost zoals een levensverzekering.”
Peter R. de Vries & Co
Ondertussen moeten de Signi-vrouwen zich ook nog de overheidsinstanties van het lijf houden. Ze kregen recent een boete van de arbeidsinspectie van €12.000,- omdat de sportduikers werk doen dat eigenlijk door profs gedaan zou moeten worden. En dat vraagt dan weer veel meer aan investeringen op het gebied van duikuitrustingen. Wijlen Peter R. de Vries heeft de vrouwen altijd enorm gesteund en gepromoot. Nu was het de beurt aan diens zoon Royce, die als advocaat de boete wist terug te brengen naar €4800,-. Uiteindelijk was er iemand uit de kring rond Peter R, die dat bedrag betaalde.
Auto te water
Marriëtte Faber is er met de camera ook bij als Esther en haar team in het Stieltjeskanaal speuren naar de auto van een 55-jarige vrouw uit het Drentse Erica. Als ze met hun apparatuur vaststellen dat er inderdaad voertuigen in het water liggen, moeten die worden ‘afgedoken’. Zodat definitief kan worden vastgesteld of de vrouw daar ook is. Daarna rest dan nog een de emotioneel taak van het informeren van de nabestaanden.
Een zwaar jaar
Gaandeweg komt de documentaire ook steeds dichter bij Esther & Janette. Het complementaire duo dat honden van jongs af aan opvoedt met de geur van de dood, waarvan ze als pup moeten gaan houden, om later te kunnen functioneren. Esther & Janette werden in 2020, bij het 15-jarig bestaan van Signi, benoemd tot Ridder in de Orde van Oranje-Nassau. 2021 was een zeer bewogen jaar. Eerst de moord op hun goede vriend en promotor Peter R. de Vries, een week later gevolgd door het overlijden van Janette Kruit. Ze werd 62 jaar en leed al geruime tijd aan kanker.
De documentaire van filmmaker Mariëtte Faber ‘ZOEK! De vrouw, de hond en de dood’ is te zien maandag 7 november om 20.25 uur bij KRO-NCRV op NPO2. En bij 2Doc.
