Vrouwen lopen 50% meer kans om een verkeerde medische diagnose te krijgen wanneer ze een hartaanval hebben. Bij auto-ongelukken lopen vrouwen een groter risico te overlijden, omdat de veiligheids-onderdelen op mannen zijn afgestemd. De wereld is ontworpen door en voor mannen, schrijft de Britse Caroline Criado Perez.
In haar boek brengt ze voor het eerst een indrukwekkend aantal wereldwijde casestudy’s, verhalen en nieuw onderzoek samen. Van overheidsbeleid en medisch onderzoek tot technologie, werkplekken, stadsplanning en de media…………
It’s a man’s world
Stel je een wereld voor waarin je telefoon niet goed in je hand past waardoor je RSI krijgt, waar een voorgeschreven medicijn voor jouw lichaam verkeerd valt, waar het altijd te koud is op het kantoor waar je werkt en de eindeloze uren arbeid die je daarnaast nog verzet niet erkend of gewaardeerd worden. Welkom in de wereld der vrouwen! Het boek ‘Onzichtbare vrouwen’ toont aan hoe de halve bevolking systematisch genegeerd wordt.
Bloedlink
De meeste vrouwen kunnen niet autorijden. Geen grap, ze zijn er niet goed toe in staat, omdat hun benen gemiddeld korter zijn dan die van mannen. Daardoor moeten ze dichter bij het stuur zitten om de pedalen te kunnen raken en meer rechtop om over het dashboard te kunnen kijken. Dat is niet alleen onhandig, het is vooral erg gevaarlijk. Door die zithouding lopen vrouwen namelijk veel meer risico dan mannen op interne bloedingen en beenletsel en zelfs overlijden bij een auto-ongeluk.
Kogelvrij vest voor zwangeren
Bestond het nog niet? Nee dus. Maar sinds afgelopen zomer is er een kogelwerend kledingstuk dat zowel moeder als ongeboren kind beschermt. Dankzij Ismay Schaduw die afstudeerde aan de Willem de Kooning Academie is het nu op de markt en was te zien op de Dutch Design Week. Waarom daar nooit eerder aan is gedacht? Nou, kijk maar naar NASA. Die wilden een half jaar geleden 2 vrouwen buiten ruimtestation ISS laten gaan, maar er bleek maar 1 vrouwenruimtepak voorradig ‘in space’. De man is nog steeds de maat, ook in de intelligente breinen van NASA-personeel.
Genderdatakloof
Auteur Caroline Criado Perez benadrukt ook de zogenaamde ‘genderdatakloof’. Want met het oog op de toekomst moeten we ons vooral zorgen maken om de mannelijke bias in Silicon Valley. “De managers zijn voor 89% man, terwijl vrouwen de helft van alle scheikundebachelors in de VS halen en bijna de helft van de wiskundebachelors. Als vrouwen al bij een techbedrijf gaan werken, dan gaat 40% er binnen 10 jaar weg wegens ondermijnend gedrag van managers, vertelt Caroline in het FD.
Gezondheidapp zonder maandcyclus
Het gevolg is dat slechts 11% van de softwareontwikkelaars vrouw is en de rest een vrij homogene groep mannen. Daarvan ondervinden we nu al de gevolgen volgens Caroline. Apple maakte bijvoorbeeld een gezondheidsapp die de vrouwelijke cyclus totaal weglaat. En de stemherkenningsoftware van Google herkent mannelijke stemmen 70% beter dan vrouwelijke. En dat is dan de beste op de markt. “Een vrouw vertelde me dat haar stemgestuurde routeplanner in de auto alleen naar haar echtgenoot luistert, ook als hij op de bijrijdersstoel zit.” Het klinkt als een anekdote, maar het is triest dat het echt waar is.
Seksistische algoritmes
Algoritmes maken hun afwegingen op basis van data, maar die reflecteren bestaande ongelijkheid. Dat leidde er bijvoorbeeld toe dat het algoritme van Amazon alleen nog cv’s van mannen selecteerde voor een baan. Het had zelfstandig geconcludeerd dat topwerknemers mannen zijn. Algoritmes bepalen ook welke vacatures mensen te zien krijgen op LinkedIn. En jawel: mannen krijgen vaker dan vrouwen goedbetaalde topbanen en banen in de technische sector voorgeschoteld.
Man = maat = mal
Dat mannen de maat der dingen zijn, is volgens Caroline Criado Perez ook een gevolg van de genderdatagap, het gebrek aan goede gegevens over vrouwen. Haar boodschap: verzamel gegevens over vrouwen. “Als we daar morgen mee beginnen, ben ik optimistisch dat we over 10 jaar betere datasets zullen kunnen voeren aan de algoritmes. Maar op dit moment zouden we ongelooflijk sceptisch moeten staan tegenover kunstmatige intelligentie. De data zijn niet goed genoeg.”
Bill & Melinda
Ze wordt daarin gesteund door Bill & Melinda Gates. Zij schreven vorige maand in een open brief dat ‘seksistische data’ het moeilijker maken om het leven van vrouwen en meisjes in ontwikkelingslanden te verbeteren. Vrouwen worden in deze landen in de eerste plaats gezien als moeders en echtgenoten. Daarom gaan de meeste data over hen over hun vruchtbaarheid, niet over hun inkomsten en bezittingen.
Niet getest op vrouwen
De meeste medische studies en dus ook de geneesmiddelen-onderzoeken, worden uitgevoerd met proefpersonen die a. man, b. blank en c. tussen de 20 en 50 jaar oud zijn. Het feit dat vrouwen een maandcyclus hebben was tot voor kort ‘een hobbel’ in de ogen van de wetenschappers. Dat juist dit gegeven een blinde vlek vormde en de verklaring is waarom vrouwen anders reageren op zowel ziektes als op medicatie, is pas in de laatste 10 jaar duidelijk geworden. Overigens is dit vooral dankzij de almaar groeiende groep vrouwelijke medisch specialisten onderzoekers.
Nederlandse pioniers
In de westerse wereld sterven er per dag meer vrouwen dan mannen aan hart- en vaatziektes. Maar hoe ziet het eruit als iemand een infarct krijgt in een film of TV-serie? Ja, inderdaad: een man die naar zijn borst grijpt en neervalt. Dat komt omdat de voortekenen bij vrouwen anders zijn dan bij mannen en doordat er nou juist meer studie is gedaan naar mannen, vallen vrouwen er letterlijk vaker ‘dood bij neer’. In Nederland zijn vrouwelijke cardiologen zoals Prof. Angela Maas (Radboud UMC), Dr. Janneke Wittekoek (oprichter HeartLife Kliniek Utrecht) en Dr. Harriette Verwey (LUMC) pleitbezorgers van de zogenaamde genderspecifieke geneeskunde. Sinds een paar jaar brengt de Nederlandse belangenorganisatie Women Inc. de discussie over deze kwestie op gang met de campagne ‘Behandel me als een dame’. Ondanks verzet uit de medische en de pharmaceutische werelden, zetten zij hun strijd voort. Directeur Jannet Vaessen voorspelt dat het mannelijke en pragmatische normdenken van de industrie langzaam plaats zal maken voor wetenschap met meer oog voor diversiteit. “De maatschappij gaat soms sneller dan de wetenschap.”
‘Invisible Women’ dat de ‘Royal Society Science Book Prize’ won, een prestigieuze prijs van £25.000,- met gerenommeerde laureaten als Stephen Hawking, is het resultaat van 3 jaar onderzoek door Caroline Criado Perez. In het Nederlands vertaald Door Ton Heuvelmans als ‘Onzichtbare Vrouwen’, Uitgeverij Prometheus, €22,50
