Verschillende vrouwen delen online hun verhaal over veranderde menstruaties na hun vaccinaties tegen covid-19. Zowel de duur van de cyclus als de intensiteit van de bloedingen en/of bijhorende symptomen lijken anders dan anders. En nee, dit is geen wappietaal.

Nieuw fenomeen

Kathryn Clancy, biologisch antropologe aan de Universiteit van Illinois, ervoer dit bij zichzelf en hoorde van haar vrouwelijke collega’s en kennissen soortgelijke verhalen. Als rechtgeaarde wetenschapper besloot ze om onderzoek te doen. Want echte, goed opgezette studies op dit gebied zijn er nog niet. Dr. Clancy, die ook de Period Podcast maakt en via de prestigieuze Princeton University een boek schrijft over dit onderwerp, besloot haar bevindingen via Twitter te delen.

Bijwerkingencentrum

Tot 17 mei jongstleden kwamen bijna 4000 meldingen van veranderde menstruatie gelinkt aan een coronavaccinatie binnen bij de Britse Medicines & Healthcare products Regulatory Agency (MHRA). Vrouwen meldden vertraagde of hevigere menstruaties en onverwachte bloedingen. In totaal werd in 2734 meldingen het AstraZeneca-vaccin genoemd. 1158 meldingen hadden betrekking op het Pfizer-vaccin en 66 meldingen op het Moderna-vaccin, zo meldt The Times. MHRA zegt echter dat het huidige bewijs ‘niet wijst op een verhoogd risico van menstruatiestoornissen of onverwachte vaginale bloedingen na de vaccins’.

Ander levensritme

Wel zijn er reeds data over veranderingen in de maandcyclus na corona- en covid-infecties en veranderingen door de lockdownmaatregelen. De mogelijke oorzaak van ‘anders dan anders leven’ zou tevens de reden kunnen zijn van cyclusveranderingen die waargenomen werden na vaccinatie. Een eerste studie toont aan dat covidinfecties een kortdurende invloed hebben. Een enquête onder 177 vrouwen wijst uit dat een kwart van de vrouwen in de vruchtbare leeftijd veranderingen ervaarde. Met name minder bloedverlies en een kortere of langere cyclus worden genoemd.

Stress

Een tweede onderzoek onder 750 vrouwen richtte zich op de invloed van de lockdown op de maandcyclus. Ongeveer de helft meldde een verschil in de cyclusduur en eenderde merkte verandering in het bloedingspatroon. Vrouwen die aangaven met veel stress te kampen hadden navenant vaker langere menstruaties en meer pijnklachten op de bloedende dagen. Niet verwonderlijk, want we weten al lang dat de maandcyclus het resultaat is van een samenspel tussen verschillende hormonen in de hersenen, de eierstokken en de baarmoeder. Lichamelijk stress door ziekte, zoals bijvoorbeeld een corona-infectie of mentale stress, vanwege onzekerheden en gevolgen van de lockdown, leiden tot verhoogde concentraties cortisol. Dat stresshormoon heeft op zijn beurt weer effect op de vrouwelijke hormonen oestrogeen en progesteron, die de vruchtbaarheid en dus de cyclus regelen.

Immuuncellen zitten ook in uterus

Bij een besmetting en dus ook bij een vaccinatie gaat het immuunsysteem aan de slag. Dat geldt ook voor de immuuncellen die zich in het weefsellaagje bevinden dat bij de menstruatie afgestoten wordt. Zo legt Immunologe Victoria Male van het Imperial College in Londen uit, die zich gespecialiseerd heeft in de voortplanting. Het activeren van de immuuncellen in de baarmoeder geeft zodoende veranderingen in het bloedingspatroon. Deze kortdurende cyclusveranderingen werden eerder reeds opgemerkt na vaccinaties tegen griep en HPV. Pas als dergelijke veranderingen langer dan 3 maanden duren of als je in de menopauze (of als transman) ineens toch weer gaat bloeden, is het tijd om een afspraak te maken met je huisarts of gynaecoloog.

Wapisme

‘Wilde spinnen-verhalen’ van mensen die beweren dat de cyclus veranderde nadat iemand in hun omgeving gevaccineerd werd, kunnen naar het rijk der fabelen worden verwezen. In Miami ging de directie van een middelbare school zelfs zover dat gevaccineerde personeelsleden tijdelijk niet in contact mochten komen met vrouwelijke leerlingen om zogenaamde beïnvloeding te vermijden. Geen enkel bestanddeel van de vaccins kan zich zomaar naar anderen vliegen. Gevaccineerden in je omgeving kunnen dus géén invloed hebben op je cyclus, alleen je eigen inenting kan dat.

Anticonceptie

Voor mensen die een kalender- of temperatuur-methode gebruiken als anticonceptie is het dus wel even opletten, in de maand van de vaccinatie. Een extra pakje condooms op het nachtkastje of in de handtas kan ‘verrassingen’ helpen voorkomen.

Illustratie menstruatiecup: Maxipel