Nog steeds krijgen meisjes meer dan jongens van vroegst af aan te horen: ‘Bescheidenheid is een deugd’. Herkenbaar? En dat werkt het hele leven nog door. Recent onderzoek van de Harvard Business Review toonde dat maar weer eens aan. Zowel mannen als vrouwen deden een test, waarvan de uitslag tot een promotie of nieuwe baan zou kunnen leiden. Vervolgens werden ze gevraagd om hun eigen kansen in te schatten. Niet alleen bleken mannen hun eigen prestaties te overschatten en vrouwen juist te onderschatten, mannen beschreven hun eigen verdiensten ook veel positiever dan vrouwen. Op het punt van zelfpromotie scoorden mannen maar 33% hoger dan vrouwen die dezelfde score hadden.
2 piemels versus 0 piemels
Dat bespreekt ook Japke-d Bouma in haar column voor NRC. Ze houdt niet van gebluf, maar hoort het wel overal om zich heen. Vooral van mannen. Ze legde dat voor aan een goede vriend, die dat beaamde. “Klopt”, zei hij. “Mannen bluffen meer dan vrouwen en daar beginnen ze op het schoolplein al mee – ‘ik heb een piemel’, ‘mijn piemel is groter’, ‘ik heb 2 piemels’, dat werk.” Vooral mannen met broers zijn er volgens hem goed in. “Zelfs op schrikdraad plassen heeft mij er niet van weerhouden ermee door te gaan. Dat zegt genoeg.”
Vrouwen bluffen niet
Monic Bührs & Elisa de Groot van ‘In Touch Women Resource Management’schreven zelfs een boek met de titel ‘Vrouwen bluffen niet’. Hoewel er langzaam meer vrouwen in topposities komen, zijn organisatie en hun spelregels bedacht door mannen. “Vrouwen hebben het idee dat ze voor hard werken vanzelf worden beloond, maar op de werkvloer gelden ongeschreven, politieke spelregels”, aldus Elisa.
Wel voor anderen, niet voor mezelf
Wat ik zelf heel goed herken is dat ik een kei kan zijn in onderhandelen, zo lang het voor anderen is of voor een klant of bedrijf. Moet ik voor mezelf aan de bak, dan wordt het lastiger. Waar mannen de neiging hebben om de zaken mooier te schetsen dan ze daadwerkelijk zijn, bluffen vrouwen niet.
Kom op
Maar wil je een salarisverhoging, dan moet je jezelf verkopen. Veel vrouwen trekken onbewust 20% van hun daadwerkelijke prestaties af. Elisa de Groot: “Ik geef altijd de tip om gevoelsmatig te bluffen. Dat voelt oncomfortabel, maar pas dan komt het in de buurt van de werkelijkheid. In een onderhandeling willen vrouwen ook graag aardig gevonden worden. Ze koppelen zakelijke en persoonlijke relaties aan elkaar. Mannen raakt het minder persoonlijk.”
De JA of de NEE
Meisjes worden van oudsher om de oren geslagen met uitdrukkingen als ‘Bescheidenheid is een deugd’, ‘Als je je kop boven het maaiveld steekt, gaat ie eraf’ en ‘Meisjes die vragen worden overgeslagen’. Wat dat betreft kunnen we van de heren dus nog wel een lesje leren. De auteurs van ‘Vrouwen bluffen niet’ laten op grappige wijze zien hoe en wat we van elkaar kunnen opsteken. Grofweg kun je stellen dat als vrouwen NEE horen bij onderhandelingen ze het gesprek als afgelopen zien. Voor mannen is zo’n NEE juist het begin van ‘handjeklap’.
Speel het spel mee
Vrouwen vragen gemiddeld 14 maanden later om salarisverhoging dan mannen. En ook andere belangrijke vragen, zoals uitbreiding van het opleidingsbudget, secretariële ondersteuning, een leaseauto of het projectleiderschap van die strategische opdracht, stellen ze liever uit. Jammer, want onderhandelen hoort bij het strategische (ja masculiene) spel dat in organisaties wordt gespeeld. Door dit soort verschillen hebben vrouwen niet door dat onderhandelen niets meer is dan een spel tussen 2 partijen en dat ze daarmee hun voordeel kunnen doen.
Durf ongezellig te zijn
Caro van Loon geeft ~ jawel bluflessen voor vrouwen. “Bluffen is niet liegen”, benadrukt zij. “Het is de waarheid een beetje oppoetsen. Je vertelt over de dingen die je hebt bereikt en benoemt daarbij alleen de positieve zaken. Ben je dan oneerlijk?” Caro denkt dat dit m/v-verschil ontstaat door een combinatie van hormonen en opvoeding. Van vrouwen wordt vaker verwacht dat ze het gezellig houden, mannen worden aangemoedigd elkaar uit te dagen. “Mannen hebben daardoor vaak een enorme ervaring met afwijzing. Als je 1000 x bent afgewezen, kan de 1001ste x er ook nog wel bij. Maar belangrijker: vrouwen wéten vaak niet eens dat het loont om te bluffen.”
Last but not least
De indeling mannen en vrouwen is uiteraard helemaal niet 2019-waardig. Ieder mens (m, v of x) heeft feminiene en masculiene eigenschappen in zich. Ik ben niet voor niets een groot voorstander van (zoveel mogelijk) genderneutraal opvoeden. Daarmee spreek ik dus tevens de hoop en het vertrouwen uit dat de volgende generaties al veel minder stereotypisch zullen handelen. Ik geef nu het woord (en beeld) aan mijn favoriete TOREN C-vrouwen..