Sinds 1 september geldt in Texas een ban op abortus. De “heartbeat bill”, zo genoemd door medestanders omdat een foetus vaak hartactiviteit vertoont rond zes weken, wordt gehandhaafd door Texaanse burgers zelf.
Een aangifte tegen een kliniek die een vrouw die langer zwanger is dan die zes weken toch behandelt, kan de ‘melder’ een premie van 10.000 dollar of meer opleveren. En dat geldt zelfs als de zwangerschap het gevolg is van incest of verkrachting. Voorts is iedereen strafbaar die betrokken is bij een abortus, tot en met de taxichauffeur die de patiënt naar de kliniek brengt. Daarvoor hoeven de verklikkers zelf niet eens in Texas te wonen
Zes weken onderweg zijn in een zwangerschap is vaak net het moment dat een vrouw ontdekt dat ze in blijde of dramatische verwachting is. Het is daarom in feite een compleet abortusverbod. Actrice Bette Midler roept de vrouwen van Texas op hun benen bij elkaar te houden. “Ik stel voor dat alle vrouwen weigeren seks te hebben met mannen.” De seksstaking is al zo oud als de wereld en niet zelden succesvol. Een overzicht, een stuk HERSTORY.
1. De oude Grieken 411 v.C: Make love not war!
Zo’n 4 eeuwen voor de christelijke jaartelling schreef Aristophanes de komedie ‘Lysistrata’ naar aanleiding van de eindeloze Peloponnesische Oorlog tussen Athene en Sparta, die op dat moment al 20 jaar aan de gang was. In het verhaal roept Lysistrata de vrouwen van de betrokken partijen op om de liefde niet meer te bedrijven met hun mannen en minnaars. Het doel? Hen tot onderhandelingen dwingen zodat er eindelijk vrede gesloten kon worden. En het lukte. En zo werd de trend voor de volgende millennia gezet.
2. Liberia 2003: Kuisheidsgordel om!
Het beëindigen van een 14-jarige wrede, bloedige burgeroorlog in dit land was het doel van de vrouwen die er in 2003 de kuisheidsgordel ombonden. Leymah Gbowee, maatschappelijk werkster en vredesactiviste, die de staking leidde, gaf toe dat die geen overweldigend effect had in de praktijk, maar dat het wel de nodige aandacht naar de Tweede Liberiaanse Burgeroorlog had getrokken. Gbowee werd voor haar verdiensten in 2011 beloond met de Nobelprijs voor de Vrede.
3. Colombia 2006: Benen gekruist!
‘De staking der gekruiste benen’, zo heette het in Pereira, Colombia. Vrouwen wilden op die manier druk uitoefenen op de bendes in de stad, zodat zij de wapens zouden neerleggen. Ook de burgemeester van de plaats, waar jaarlijks 480 moorden plaatsvonden, schaarde zich achter het plan. De vrouwen haalden studies aan die erop wezen dat bendeleden zich in de criminaliteit stortten uit een drang naar status, macht en seksuele lusten. Tien dagen de benen bij elkaar houden had een duurzaam effect. Tegen 2010 toonde Pereira met 26,5% de grootste daling in Colombia wat betreft het aantal moorden.
4. Kenia 2009: Ook geen seks voor politici!
Duizenden vrouwen hielden in 2009 een week lang een seksstaking uit protest tegen hun bekvechtende leiders. Ze vreesden dat de aanhoudende discussies zouden leiden tot een bloedige chaos die het land eerder al verscheurde. Ze riepen de vrouwen van de rivaliserende president Mwai Kibaki en premier Raila Odinga op mee te doen. “Op het kussen worden belangrijke dingen besproken en wij verzoeken beide echtgenotes daarom hun mannen op dat intieme moment te vragen: “Schat, zou je niet eens wat doen voor Kenia?” aldus Patricia Nyaundi, directeur van de Federatie van Vrouwelijke Advocaten destijds. Na die week onthouding, werd er zomaar wel een regering gevormd.
5. België 2011: Geen regeringscoalitie, dan ook geen coalitie in bed!
Dat inspireerde de Vlaamse hoogleraar gynaecologie en politica Marleen Temmerman (die lang in Afrika woonde en werkte), toen zij alle vrouwen van de regeringsonderhandelaars in 2011 op de 241ste formatiedag opriep om geen seks te hebben tot een akkoord bereikt was. België was stuurloos, regeringsloos en zat in een impasse. Niemand had nog geloof in een coalitie. “Hebt geen seks meer tot de nieuwe regering op de trappen van het paleis poseert”, adviseerde Temmerman. Volgens een peiling van de BBC was 80% van de reacties positief, de andere 20% kwam van mensen zonder gevoel voor humor volgens Temmerman. “Blijf maar ludieke voorstellen op tafel gooien. Je weet nooit of er één werkt. Het is altijd beter dan cynisch worden.”
6. Filipijnen 2011: Eerst de weg repareren, pas daarna mogen de heren weer!
Al sinds de jaren ’70 voeren separatisten strijd op het Mindanao-eiland, waardoor meer dan 100.000 mensen op de vlucht sloegen. Het dorp Dado kreeg daarom de hulp van het vluchtelingencommissariaat van de UN. Maar omdat strijders van het naburige dorp de weg blokkeerden, konden de vrouwen van Dado niet langer naar de markt. Om een einde te maken aan het conflict spraken de vrouwen af om in seksstaking te gaan zolang hun mannen bleven vechten. En het werkte, want enkele weken later werden de wegen gerepareerd en werd de strijd gestaakt.
7. Togo 2012: Laten we dit land redden door celibatair te leven!
‘Let’s save Togo’ protesteerde tegen de electorale hervormingen die werden doorgevoerd om de partij van president Gnassingbé, voordeel op te leveren bij de parlementsverkiezingen. “Wij hebben de middelen om mannen te verplichten te luisteren naar wat de Togolese vrouwen willen”, aldus een woordvoerster. Sinds 1963 ging het land gebukt onder de militaire heerschappij van de nepotistische familie Gnassingbé. Togo is een arm land, de overgrote meerderheid heeft het moeilijk de eindjes aan elkaar te knopen. Dat hield meneer de president niet tegen om een limo aan te schaffen van 1,8 miljoen euro. Een seksstaking kon deze ongelijkheid echter niet oplossen en tot op heden is de familie nog aan de macht met president Faure Gnassingbé.
8. Verenigde Staten 2012: Ladies who lunch don’t have sex!
Al eerder werd er aan de seksuele en reproductieve rechten van de Amerikaanse vrouwen gemorreld. Toen de vergoedingen voor anticonceptie onder vuur kwamen te liggen, namen de vrouwen van ‘Liberal Ladies who Lunch’ het heft in eigen benen door van 28 april t/m 5 mei een seksstaking te organiseren. Op die manier wilden ze duidelijk maken dat geboorteregeling er voor vrouwen én mannen is, opdat zij beiden hun eigen keuzes kunnen maken. Conservatieven reageerden uiteraard negatief, maar uiteindelijk gingen ze toch om.
9. Japan 2014: Vrouwen abnormaal tijdens hun menstruatie, dan houden ze de hele maand hun benen bij elkaar.
Japanse vrouwen riepen op om elke man die voor gouverneurskandidaat Yoichi Masuzoe zou stemmen, de rug toe te keren. “We zullen geen seks hebben met mannen die stemmen voor Masuzoe“, klonk het. Hij haalde zich de woede op de hals met uitspraken, waarin hij o.a. stelde dat vrouwen niet geschikt zijn voor de hoogste politieke ambten, omdat ze tijdens hun menstruatie niet normaal zijn en dan geen belangrijke beslissingen kunnen nemen. Hoewel duizenden vrouwen zich bij de oproep tot een seksstaking aansloten, werd Masuzoe toch verkozen tot gouverneur van Tokio.
10. Oekraïne 2014: Geef vooral geen seks aan een Rus!
Noch de protesten in eigen land, noch de vele pogingen van de Verenigde Staten en de Europese Unie konden Rusland ervan weerhouden het Oekraïense schiereiland de Krim te annexeren. Een groep vrouwen richtte een speciale beweging op, met als strijdleuze ‘Geef het niet aan een Rus’. Naast een algemene boycot van Russische consumptiegoederen mikten ze daarbij ook op hun eigen lichaam: ‘geef een Rus geen seks, niets tast soldaten immers meer in zijn kruis dan een embargo op hun geslachtsdelen’. De vrouwen maakten T-shirts met het internationale symbool van de vagina erop, daaronder de oorlogsverklaring voor in bed. Helaas: Poetin is king. Op 18 maart 2014 werd de aansluiting van de Krim bij de Russische Federatie bekendgemaakt. Het gebied werd omgevormd tot het Federaal District Krim en in juli 2016 toegevoegd aan het Zuidelijk Federaal District.
The Handmaid’s Tale, maar dan echt
Seksstakingen hebben dus soms wel succes en soms ook niet. Wel wordt er door dergelijke acties internationaal veel aandacht getrokken. Omdat eerdere ‘gekruiste benen’ in de Verenigde Staten succesvol werden, zal zo het laatste woord over de Texaanse schending van vrouwenrechten, nog niet gevallen zijn. Ook president Joe Biden heeft de wet scherp veroordeeld. Maar het Hooggerechtshof stemde woensdag met 5-4 tegen het noodverzoek van de protesterende organisaties. Taxi-apps Uber en Lyft gaan hun chauffeurs bijstaan wanneer ze worden aangeklaagd vanwege de idiote verklikkersmethode. Het kostuum van de wereldwijde hitserie ‘The Handmaid’s Tale’ is inmiddels uitgegroeid tot symbool voor de strijd om abortus.
Krijgen we dit gelazer ook in Nederland?
Mijn collega en arts/seksuoloog Jelto Drenth schreef dit jaar al over de anti-abortuslobby en vergeleek de Amerikaanse situatie met die van ons in Nederland. Politici van CU en SGP zijn hyperalert op kansen om de abortuspraktijk zoveel mogelijk in de wielen te rijden. Voor deelname van de CU aan Rutte-III werd keihard vastgelegd dat de bestaande (bepaald weinig liberale) wetgeving ongewijzigd blijft. Vooral de vijf dagen bedenktijd zijn heilig. Dat bleek ook, toen CU-kandidaat Don Ceder grote verontwaardiging wekte met zijn uitspraak dat ook na verkrachting beslist niet mocht worden afgeweken van deze wettelijke plicht. De CU met leider Gert-Jan Segers zit in dezen op de lijn van SGP-er Kees van der Staaij, die in 2019 een initiatiefwet indiende ter aanscherping van de abortuswet. Hij wil vooral de huisartsen het mes op de keel zetten op het punt van standaard-informatie over alternatieven en de verantwoordelijkheid voor het ongeboren leven. ‘In Godsnaam, houd de ChristenUnie uit de coalitie’ is dan ook het advies van Drenth, waarmee hij op één lijn zit met de actuele coalitiebesluiten van D66-voorvrouw Sigrid Kaag.
Illustratie 1: Pxfuel
Illustratie 2: The Handmaid’s Tale, Hulu
