Ik ben noch een wokie, noch een wappie. Beide kampen zeggen dat de vrijheid van meningsuiting onder druk staat. De eersten bekladden het standbeeld van J.P. Coen in Hoorn en werden daarvoor gearresteerd. De laatsten klagen over de linkse cancel culture.
“Zwarte piet mag niet meer, straks wordt de paashaas zeker ook nog verboden”. Maar ook: de fabrikant van maandverband maakt zijn producten genderneutraal. Met als ondertitel: “Dat ik menstrueer, maakt mij nog geen vrouw.” Ja, deze zaken komen zomaar voorbij op sociale media. Ik vind zowel het eerste als het laatste van de pot gerukt en tracht een beetje de balans te houden.
Vrijheid van meningsuiting?
Echter: dat wordt mij steeds moeilijker gemaakt. Want wat schetst de verbazing? Niet alleen kwamen de politici van partijen als PVV, JA21 en met name FvD onnoemlijk vaak en onevenredig veel aan het woord in allerhande talkshows, juist vanuit die hoek kwamen afgelopen week de bedreigingen richting liberalere denkers. De anonieme club ‘Vizier op Links’ plakte afschrikwekkende stickers op huizen van andersdenkende politici, columnisten, activisten en journalisten. G*s*mmekrake! ‘Deze locatie wordt geobserveerd door volgers van Visier op Links. Ga naar www.xxxxxxx om tips door te geven en zicht te krijgen op linkse activisten’. Dan kom je thuis en dan hebben ze (heel stoer, maar niet heus) een sticker met die tekst op je deur of raam geplakt. Het bedreigen (of ‘afdreigen’ zoals dat juridisch heet) is verplaatst van de digitale naar de fysieke wereld. Naar notabene de privéruimtes van personen.
Haatbron
Afgelopen weekend werden historicus Nadia Bouras, GroenLinkser Huub Bellemakers, kunstenaar Yuri Veerman en activist Devika Partiman thuis geïntimideerd door deze stickers. Het overkwam eerder ook activist Marisella de Cuba, die begin dit jaar betrokken was bij de actie tegen eerdergenoemd standbeeld van J.P. Coen in Hoorn. (‘t was inderdaad geen fijne jongen) Dit is duidelijk aanzetten tot haat. Het veroorzaakt namelijk een kettingreactie. De berichten van de site worden gretig gedeeld door een netwerk van politici, blogs en andere kanalen die extreemrechts gedachtegoed verspreiden. Zelfs geloofwaardiger media, zoals NOS en AD, hebben de website van ‘Vizier op Links’ als bron aangehaald.
Het Urker mannenbrein
Indymedia achterhaalde eind vorig jaar reeds wie en waar het ‘brein’ van de haatclub zit. Het gaat om het bedrijf SKB-Enterprise met een virtueel zakelijk adres op de Kingsfordweg in Amsterdam Sloterdijk. Eigenaar en waarschijnlijk enige medewerker daarvan is Sijmen Karel Bakker, roepnaam Simon, geboren september 1999 en wonend te Urk. Bij de KVK staat tevens een incassobureau genaamd Dancasso op zijn naam. De onderzoekers ontdekten dat deze Sijmen met zijn Facebookaccount heel wat uiterst rechtse clubjes ‘duimpjes omhoog’ geeft. Met name FvD/JFvD en Trump/MAGA-pagina’s als mede die van het Nederlandse Leger en de Nationale Reserve.
Dat is zeker creepy
Sijmens persoonlijke Facebook pagina heeft de handle ‘Itscreepy1337’. Fascistische groepen zijn gefascineerd door zaken als codetaal en de waterscheiding tussen de goede zijde versus de kwade zijde. Een indeling die in bevindelijk christelijke kringen ook de basis vormt voor hun dualistisch denken. Het getal 1337 dat Sijmen gebruikt op Facebook en Twitter is een verwijzing naar de zogenaamde ‘leet’. Als je 1337 op een rekenmachine schrijft en op zijn kop draait staat er ook ‘LEET’. Leetspeak was een gebruik onder de vroege hackers en later de gamers om bepaalde letters te vervangen voor cijfers om zo beveiligingssystemen te omzeilen.
Een ventje van amper 16 jaar
Op Twitter bedient hij zich van @creeper14881337. Ja, u en ik zouden er niks achter zoeken, maar 88 is een algemeen bekende numerieke code voor Heil Hitler (de H is de 8ste letter van het alfabeth) en nummer 14 staat voor de wit suprematistische slogan (Fourteen Words) van de tot 190 jaar celstraf veroordeelde Amerikaanse neo-nazi terrorist David Lane. Toen Sijmen, ook wel Simon genoemd deze nazisymboliek aanmaakte in februari 2016 was hij nog maar 16 jaar oud. Het terugvallen op oude praktijken via nieuwe media werd op Urk ook gedaan middels de digitale schandpaal @skaandpoalurk, juist rond de periode dat een gezin van buitenlandse afkomst zwaar was mishandeld door een met knuppels bewapende lokale knokploeg.
Swastika
Eric Kurlander is historicus aan Stetson University in Florida en schreef het boek ‘Hitler’s Monsters’. Daarin zet hij uitgebreid op een rijtje hoe het Derde Rijk tot in zijn poriën was doordrongen van bovennatuurlijk denken. “Het nazisme kwam op in een wereld waar men geloofde in Atlantis, bovenmenselijke ariërs en magische tekens”, legt de hoogleraar uit in een interview met TROUW. “De swastika (het nazisymbool) bracht al die groepen, al die mensen die verlangden naar het grootse arische verleden, bij elkaar.” Er blijken, onheilspellend genoeg, nogal wat parallellen tussen de tijd voorafgaand aan de Tweede wereldoorlog en nu, analyseert Eric Kurlander. “Er was diepe scepsis tegenover de wetenschap. Die vonden ze westers, materialistisch en joods. Ze wilden die theorieën van Einstein en Planck niet, ze walgden ervan. Ze wilden een alternatieve wetenschap die het materiële en het mystieke verenigde, het bloed en de geest.”
Zweefreuen
Er zit een kras in de plaat! Ik verwonder me al een decennium lang over hoeveel mensen, het bovennatuurlijke denken omarmd hebben. Ik heb er echter (behalve als het gaat om kinderen die reguliere medische zorg onthouden wordt) nooit zoveel kwaad in gezien. Wel heb ik mij vaak afgevraagd wat er nou voor zorgt dat mensen daar bevattelijk voor zijn. Het wordt door sceptici vaak afgedaan als ‘zweefteven’ en ‘dames van een yogaklasje’, maar ik heb even zoveel mannen blind zien opgaan in antroposofische theorieën en natuurlijke geneeswijzen. En daarmee wil ik niks lelijks beweren over die laatste twee, want ik geloof dat het ene (de rede) en het andere (het gevoel) elkaar niet uitsluiten, maar juist aanvullen.
Persoonlijk
Een jaar of 10 geleden werd ik ziek. Heel erg ziek. Het ging van afvallen, omvallen naar complete verlamming van mijn benen en op den duur naar gruwelijke pijnen. Pas na anderhalf jaar kon de diagnose gesteld worden: de ziekte van Lyme en nog een aantal co-infecties als gevolg van een niet opgemerkte tekenbeet, ergens tijdens mijn leven. Dankzij Alexander Fleming leef ik nog. Lyme wordt veroorzaakt door de borelia-bacterie en voornoemd Nobelprijswinnaar had ontdekt dat bacteriën gedood kunnen worden middels schimmels. Juist ja, penicilline, antibiotica. Daar heb ik tonnen van geslikt en geprikt en aan het eind was er geen bacterie meer over in mijn lijf. Ook daarvan heb ik moeten herstellen.
Fleming lof, we leven nog
Ik vertel deze persoonlijke geschiedenis omdat ik tijdens mijn ziekte heel wat (goedbedoelde) adviezen kreeg in de vorm van behandelingen met kruidenmengsels, healings, biomagnetische stralen, voedingssupplementen, afijn: ga zo maar door. U raadt het al: niks hielp, ik werd zieker en zieker. Door de vele vitamine B-pillen kreeg ik zelfs nog extra zenuwpijn in mijn ledematen, zo bleek achteraf. Werken deze middelen dan helemaal niet? Wel als aanvulling. Je kunt iemand die zware antibioticakuren volgt (lees vooral ook eens over Herxheimeren)vergelijken met iemand die chemotherapie heeft gehad. Ook veel ‘goede’ stoffen in je lichaam zijn naar de ratsmodee geholpen. En daar kun je met de juiste voeding en levenshouding zeker een bijdrage tot herstel aan leveren. Maar nog steeds lees ik op diverse lymeplatforms verhalen van mensen die al 20 jaar besmet zijn (of dat denken te zijn) en die weigeren aan de antibiotica te gaan. Ik kan dat niet begrijpen: ik had destijds wel alles willen slikken om maar van de gruwelijke pijnen verlost te zijn.
Corona & de bondjes
Dat brengt me terug naar de tijd van nu. Gelukkig gaat het redelijk goed met me, met dank aan mijn naaste omgeving die me bij de les hield en de vele artsen en verpleegkundigen in de ziekenhuizen waar ik maanden verbleef, toen eenmaal duidelijk was wat er voor verwoestends in mijn lichaam huisde. Hulde aan de witte jassen. Het heden wordt overheerst door een coronapandemie die als een soort van katalysator een alreeds gaand proces versnelt. Want zoals ik eerder schreef: de alternatieve wereld (alto’s) en de orthodox christelijke wereld (refo’s) smeden ‘bondjes’ met groeperingen met fascistisch gedachtegoed. Genoemde werelden hadden als overeenkomst reeds hun antivaxx-denken (of toch op z’n minst ‘kritische prikkers’) en hun gezamenlijke terminologie van ‘verlichting’ en ‘hogere machten’.
De Gordel van God
Collega Marie Meeusen spreekt van de ‘samenzweving’ een mooie Nederlandse variant op ‘conspirituality’. Of hoe het alternatieve circuit en de complotdenkers elkaar gevonden hebben in hun beider weerstand tegen de corona-maatregelen. Iets soortgelijks is het fenomeen wat ik maar noem die van de ‘refo-samenzwering’: orthodoxe christenen die aansluiting vinden bij mensen als Thierry Baudet, Annabel Nanninga en Caroline BBB van der Plas. In de VS was dit al eerder duidelijk met Trump die in het zadel geholpen werd door de ‘bibelbelt’. In Nederland is deze regio van gelovigen door collega Willem Oosterbeek prachtig verwoordt als ‘Gordel van God’ in zijn gelijknamige boek. Tsja en dan ben ik terug in Urk, of ‘op’ Urk, zoals de bewoners van het voormalige eiland nog steeds plachten te zeggen.
Grenswetenschappelijk
Onze liberale democratie is gebaseerd op het vertrouwen dat mensen voor rede vatbaar zijn, legt historicus Eric Kurlander in zijn boek ‘A Supernatural History of the Third Reich’ uit. In de VS liepen ze daarmee voor op Europa. “Ik zie dat om me heen verkruimelen. Ik zie hier in Amerika een terugkeer van een denken gebaseerd op geloof. De hele alt-right-beweging baseert zich op het grenswetenschappelijke, mystieke, natuurlijke levensgevoel. Dat zijn misschien splintergroepen, maar die komen voort uit een breed gedragen psychologie.” Het zwart-wit denken wordt er in Nederlandse reformatorische kringen ook met de paplepel ingegoten. Creationisme, paternalisme en patriarchisme zijn troef. Het wereldse denken en de feminiseringhebben de gezondheidszorg, de wetenschap en de overheid in de greep: dat is waar nieuw rechts en orthodoxe christenen het roerend over eens zijn. Of zoals mijn buurvrouw met zwarte kousen op de Veluwe me al in de 80’er jaren zei: “Het ging mis met Nederland toen god van de gulden moest verdwijnen. We leven in de eindtijd.”
En daar is Soros weer
Al 3 jaar voor corona zei Kurlander: “Talloze mensen baseren hun politieke ideeën op eindtijdtheorieën, joodse complotten of geruchten dat er in 1951 aliens in Amerika zijn geland. Daar ben ik heel, heel bezorgd over. Hoe kunnen mensen geloven dat miljoenen Mexicanen of moslims op het punt staan om onze banen of levens af te pakken? En dat het helpt om een muur te bouwen? En dat het geen geld gaat kosten? Dat bestáát niet. Maar mensen laten zich leiden door hun gevoel. Let wel: de werkloosheid was laag en er was geen oorlog, toen ze Trump kozen. Wat als het écht crisis wordt? Zouden mensen dan ineens minder gefrustreerd, bijgelovig en antisemitisch worden? Nee. Daar maak ik me grote zorgen over.”
Zorgen zijn er ook in praktische zin, nu de Sionskerk van de Gereformeerde Gemeente (gergem in de volksmond) Urk de deuren weer wijd open zet voor diensten met volledige bezetting aanstaande zondag. Omdat zij dit zo voelen. Zonder anderhalve meter, zonder mondkapjes. Ook collegakerken hebben aangekondigd deel te nemen aan dit potje Russisch roulette. En dan klagen provincialen over randstedelijke arrogantie? Schiet mij maar lek!
Beeld: URK, commons.wikimedia.org
