In geen halve eeuw was Nederland niet zo gepolariseerd als nu in de corona-crisis. Dagelijks kunnen we ons verwonderen over de opinies, meningen en verklaringen op sociale media van mensen die we toch echt anders hadden ingeschat. Er wordt volop ontvriend, zowel online als in het echte leven (of wat daar nog van over is). Maar er worden ook toenaderingen gemaakt tussen groepen die voorheen nog niet eens bij elkaar in de buurt durfden komen.
De meest recente verbazing van mijn kant is die van een ‘bondje’ tussen Forum voor Democatrie-aanhangers en SGP’ers. Jawel, ultra rechts en ultra reformatorisch hebben gemeenschappelijke idealen. ‘Niemand in de stad’ en ‘Knielen op een bed violen’ gebroederlijk naast elkaar op een boekenplank. Vooral FvD’er en complotdenker Wybren van Haga krijgt momenteel veel likes en duimen omhoog, niet alleen vanuit zijn eigen achterban, maar dus ook vanuit zwaar gereformeerde gelederen. En 10 dagen eerder was het vice versa het geval bij opper SGP’er Kees van der Staaij.
Vrijheid?
Met zijn degelijke juridische achtergond hekelde laatstgenoemde de houding van het kabinet dat ondanks de uitspraak van de rechter bleef volharden in het voortzetten van ‘de avondklok’ zonder enig spoor van heroverweging. Hij vindt dat het kabinet kritisch moet blijven op zichzelf en het coronabeleid. “Het gaat nog wel steeds over de inperking van onze vrijheidsrechten.” Vooral het woord vrijheid uit de mond van een reformatorisch politicus liet mijn eigen mond open zakken. Want orthodox religieus zijn en vrijheidslievend zijn staan meestal haaks op elkaar. Afijn: ik was niet de enige, want de SGP-voorman was voor even de meest gewilde politicus voor het journaille. Kees kreeg zijn ’15 minutes of fame’, want veel corona-critici en hun nog wat fanatiekere broertjes en zusjes de virusontkenners applaudiseerden voor deze openbare correctie.
‘De gevaccineerden vallen bij bosjes dood neer’
Minister Hugo de Jonge kwam woensdag in de Tweede Kamer in een stevige clash met FvD-man Wybren van Haga. Volgens de minister zou hij nepnieuws verspreiden en ondermijnt hij daarmee de volksgezondheid. De FVD’er had op- en aanmerkingen over de vaccins en dan met name over bijwerkingen (sommigen beweren zelfs dat er dodelijke slachtoffers zijn) en de registratie ervan. Van Haga beent uiteindelijk nijdig weg en zegt niet te begrijpen dat kamervoorzitter Arib niet ingrijpt.
Liken en disliken
In mijn sociale media-bestaan heb ik nogal wat contacten in zowel de kringen van ‘alternatieve geneeswijzen’ alswel in protestants christelijke hoeken. Met name vanuit die laatste stroming zag ik afgelopen periode tot mijn verbijstering al heel veel duimpjes omhoog staan voor politici en meningen van Forum voor Democratie. Vooral het ‘klagen over het gemis aan vrijheid’ komt veelvuldig voorbij en daarbij wordt De Wet van Godwin veelvuldig toegepast.
Zwarte kousen
Vanochtend las ik in TROUW een interessant artikel over verpleeghuizen met een orthodox christelijke signatuur. Bij zeker 8 van deze instellingen op de biblebelt weigert de helft van de bewoners het vaccin, blijkt uit een rondvraag van genoemd dagblad. De meeste van deze ouderen zijn zelf nooit gevaccineerd en velen hebben hun kinderen ook niet laten inenten. Het gros van het personeel is zelf ook uit reformatorische kringen geworven, wat duidelijk wordt op de foto die erbij geplaatst is. Te zien zijn jonge meiden in rokken net boven de knie (dat is 10 centimeter verschuiving in een halve eeuw) met daar consequent zwarte panty’s onder gedragen. Van doorzichtige 20 denier tot en met maillot-achtige exemplaren van 60 denier. Alsof ze het cliché van ‘de zwarte kousenkerk’ nog maar eens willen benadrukken.
Nota Bene
Voor alle duidelijkheid: er is wat betreft het vaccinatiestandpunt een groot verschil tussen de SGP’ers en de CU-stemmers. Die laatste groep maakt er geen probleem van. Ook bij oudere antroposofen, die de leer van Rudolf Steiner aanhangen en veelal fan zijn van alternatieve geneeswijzen heerst verrassend genoeg weinig weerstand tegen het nederlandse corona-beleid.
Wij tegen de rest
Een gemeenschappelijke vijand hebben is een goed recept voor samenwerking. Nu hadden velen natuurlijk gehoopt dat de vijand eensgezind gezien werd in de vorm van COVID 19, maar 2 groepen in onze samenleving delen de grootste scepsis ten opzichte van overheid, wetenschap en coronabeleid: namelijk de SGP en FvD. Behalve op dat terrein vinden ze elkaar in hun gemeenschappelijke afkeer voor multicultureel en multireligieus gedachtengoed en als gevolg daarvan ook eensgezindheid op het gebied van een dikke NEE tegen Europa. In de beginselen van de SGP staat dat andere godsdiensten anders dan de protestants-christelijke zogenaamde ‘dwaalleringen’ ofwel ‘afgoderij’ zijn.
Zwart-wit, vooral geen kleur
Ik denk dat er nog een andere factor is die meespeelt bij deze vrijage. Zowel orthodox gelovigen als ultra rechts-aanhangers denken in termen van goed / fout, zwart / wit. Geen nuance, geen grijs en al helemaal geen kleur, geen plek voor twijfel of zelfinzichten: het ís of het is niet. Net zoals voetbalhooligans denken ze: ‘als je niet voor mijn kluppie bent, ben je tegen mijn kluppie’. Overigens een zeer bijbels begrip. Voor de liefhebbers Marcus 9, maar let op, want er staat ook: ‘En indien uw voet u ergert, houwt hem af; het is u beter kreupel tot het leven in te gaan, dan de twee voeten hebbende, geworpen te worden in de hel, in het onuitblusselijk vuur’. Jawel, heel ‘gezellig’ ook dat Nieuwe Testament.
Baudet als breekijzer
In Staphorst, het spreekwoordelijke hart van de Nederlandse biblebelt was er al verkering tussen SGP en FvD . Sytse de Jong was daar eerst 12 jaar wethouder voor de SGP en werd in 2019 ineens naar voren geschoven als kandidaat-gedeputeerde voor FVD in Overijssel. Een groter contrast dan tussen de flamboyante dandy van de Herengracht en de domineeszoon uit Staphorst lijkt nauwelijks denkbaar, schrijft NRC in een commentaar. Maar iemand als Baudet is nodig volgens De Jong. Voor zichzelf ziet hij als ervaren bestuurder – naast zijn wethouderschap zat hij onder meer in de Raad van Toezicht van een reformatorische scholengemeenschap– een andere rol weggelegd. “Het komt er in de volgende fase op aan ons goed te organiseren. Ik denk dat ik daar een bijdrage aan kan leveren.”
Een antisemiet of niet
Inmiddels is de relatie op de klippen gelopen, vanwege Baudets solistische bokkensprongen. Even ontstond er tweespalt binnen de SGP-gelederen na het uitlekken van Baudets antisemitische appjes vorige maand. In reformatorische kringen is het ‘jodenstandpunt’ namelijk niet zo eensgezind. Ofwel: ze dwepen met Israël als zijnde het land van god en zijn volk, ofwel: ze attenderen er fijntjes op dat het de joden zijn die Jezus als de messias ontkennen. Net zoals het Amerikaanse alt-right een ambivalente houding heeft ten opzichte van hun joodse landgenoten. Hoewel De Jong zegt nog steeds voor 95% achter het gedachtengoed van FvD te staan heeft hij zich inmiddels aangesloten bij JA21 met mede-dissidenten Annabel Nanninga & Joost Eerdmans. SGP-voorzitter Dick van Meeuwen sloot vorige maand samenwerking met FvD nog uit, maar Van der Staaij haastte zich diezelfde dag om dit te corrigeren: hij wil geen enkele partij uitsluiten, ook FvD niet. Kees van der Staaij had donderdagavond bij Nieuwsuur een brij aan woorden, dubbelingen en omhalen nodig om uit te leggen dat hij feitelijk niks uit te leggen had. Het gehele gesprek met de uitstekende Mariëlle Tweebeeke was als een Scandinavische C-film op Netflix: ongelooflijk vaag, traag en geen enkele focus. Ineens begreep ik weer waarom gergem kerkdiensten altijd zo lang duren.
Boreaal bezoek aan de biblebelt
Een bezoek van van Thierry Baudet aan alweer een SGP-bolwerk, namelijk Urk, bracht dinsdag honderden mensen op de been. De boreale leider was royaal met handen schudden en hapte, uiteraard zonder mondkapje en anderhalve meter afstand, met zijn team een harinkje volgens oerhollandse gebruik met het hoofd in de nek. Bewoners gaan massaal schouder aan schouder met Baudet voor een zo innig mogelijke selfie. “Urk is een fantastisch dorp”, meldt die dan ook aan De Stentor. “Mensen zijn verstandig, werken hard en zijn net als wij tegen de coronamaatregelen. Dit is de voorhoede van Nederland. Hier blijven mensen de vrijheid verdedigen. De hele samenleving gaat nu door corona kapot.” Wat hij vindt van de onrust op Urk waarbij rellen waren en de teststraat in brand werd gestoken? “Wat bedoel je precies?”, vraagt Baudet. Hij haalt zijn schouders ervoor op. Het OM Midden-Nederland is inmiddels een strafrechtelijk onderzoek gestart naar het schenden van de coronaregels door het FvD-team en de Urker fans. Woensdag was Veenendaal aan de beurt. In zijn glamour-achtige cabrio reed hij het stijve voormalige wolindustriedorp binnen. Maar ook hier weer veel fans, Baudet houdt een pleidooi tegen de coronamaatregelen, maar ook tegen de ‘onzinnige vaccins’. “Als gezond mens onder de 70 loop je geen risico. Als het al een vaccin genoemd mag worden, verkeert het in een experimentele fase.” In een filmpje dat in Veenendaal vertoond wordt, wordt gesteld dat er geen oversterfte zou zijn door corona. Ook andere gereformeerde plaatsen in de provincie staan nog op het programma voor de politicus uit de grachtengordel.
Extra geld voor meer witte kinderen
In het SGP- verkiezingsprogramma wordt gepleit voor een bonus €1000,- bij de geboorte van een eventueel 4e (ja u leest het goed) kind in een gezin. De partij rept tevens over Nederland als dichtbevolkt land en rentmeesterschap. In Het Parool reageert Kees van der Staaij hier desgevraagd op. “Voor elke generatie geldt dat het gezond is dat er opvolgers klaar staan voor de toekomst. Om de zorg betaalbaar te houden bijvoorbeeld. Nu slinkt al tijdenlang onze autochtone Nederlandse bevolking. De groei zit meer in de immigratie, daarom stellen wij tegelijkertijd een stringenter immigratiebeleid voor.” Recht in het pulletje van Forum voor Democratie.
De kippenslachter uit Voorthuizen
Ook op het gebied van klassieke patriarchale waarden, hebben deze groeperingen veel met elkaar gemeen, zo legde mij een naar de Christen Unie overgelopen SGP’er uit. In een masculiene witte wereld is namelijk weinig plek voor diversiteit en in de ogen van zijn bewoners ook niet voor gedifferentieerd en vrij denken. Een man is een man en een vrouw een vrouw. Hij denkt en haalt het geld binnen en zij hoort haar oren te hangen naar haar echtgenoot. Of zoals ik het een keer uitgelegd kreeg van een Veluwse kippenboer (die mij als feministische vegetariër, zoals een niet meer productief zijnde leghen, het liefst vakbekwaam een koppie kleiner had gemaakt): “Ik ben de minister van Buitenlandse Zaken en mijn vrouw is de minister van Binnenlandse Zaken. Zo gaat dat bij ons!”
Synthese orthodox christendom en masculiene xenofobie
Op het eerste gehoor vond ik dat nog best redelijk klinken, maar als je erover nadenkt is het natuurlijk wel heel droevig. Het impliceert namelijk een Nederland dat heel snel terug moet naar een opzet met ‘het gezin als hoeksteen van de samenleving’. En even voor de goede orde: pro-life, of zoals ze het zelf liever (abusievelijk) noemen: ‘pro-choice’. Dat komt bij SGP respectievelijk FvD op het volgende neer:
– anti-abortus (god wil blijkbaar dat je een kind krijgt / moet je de pil maar beter slikken)
– anti-euthanasie (god bepaalt wanneer je laatste uur geslagen is / een echte man vecht door tot de laatste stoot)
– anti-vaccinatie en anti-vaccinatiepaspoort (god bepaalt of je ziek wordt of niet / Big Pharma is de vijand)
– anti alle relaties anders dan die tussen een man en een vrouw (god heeft Adam & Eva niet voor niets zo geschapen / een echte man verlangt naar een echte vrouw en zij wil graag veroverd worden door een dominante man)
– pro-doodstraf (oog om oog en tand om tand / in je eigen land zou je ook aan de galg gaan).
Landen als Iran en Afghanistan zijn een gruwel om in te leven. Maar een Nederland met ‘mannetjesputters’ als Van der Staaij en Baudet aan het bewind zou daar toch echt op gaan lijken. Had u nog een kiesadvies nodig?
Beeld: Pxhere
