Houd het hart zacht en het hoofd koel. Het eerste deel van dit mantra heb ik gejat van Natascha Van Weezel die het als wijsheid meekreeg van haar inmiddels overleden vader Max. Een buitengewoon belangrijke raad in debatten, discussies en ander gekissebis bij familiediners en op de digitale dorpspleinen.
Een journalist moet altijd enerzijds- anderzijds kunnen denken en schrijven. Maar dat wordt door veel nieuwsconsumenten niet langer gepikt. Men moet vooral partij kiezen. Liever ‘Wie niet voor ons is, is tegen ons.’ Maar dat is niet zonder gevaar. Zowel niet voor de persoon als journalist als de persoon als mens.
Goed versus fout in de oorlog
Het is niet verwonderlijk dat de generaties na de Tweede Wereldoorlog dat denken internaliseerden. Want we werden opgevoed door ouders en grootouders die de Tweede Wereldoorlog hadden meegemaakt en waarbij er een vette lijn stond tussen ‘goed’ en ‘fout’. Dat deze strikte indeling middels historisch onderzoek en het vrijgeven van documenten later niet helemaal klopte en de werkelijkheid van WOII niet altijd zwart -wit, edoch vaak grijs was, is iets wat pas vanaf de jaren ’70 goed tot ons doordrong. Want iedereen in de jaren ’50 en ’60 vertelde dat hij of zij ouders had die in het verzet zaten en elke oma had wel onderduikers in huis gehad. Dat was scoren. Als dat echt zo was geweest had die rotoorlog uiteraard geen 5 jaar geduurd.
Prins Bernhard en Friedrich Weinreb
Prins Bernhard die van zijn voetstuk viel, andere prominenten die ‘verdachte’ banden met het naziregime zouden hebben gehad en uiteraard de zogenaamde Weinreb-affaire in de jaren ’60. De joodse Friedrich Weinreb die volgens sommigen een jodenhelper was en volgens anderen een collaborateur zorgde voor verhitte debatten. Zo zou volgens zijn tegenstanders het de schuld van Weinreb zijn dat verzetsstrijder Jan Carmiggelt verraden en omgebracht werd. Diens broer Simon Carmiggelt werd later een beroemde schrijver / dichter. Saillant detail (dat heet anno 2024 ‘juice’) is dat de columniste Renate Rubinstein, een van de felste verdedigers van Weinreb, later zijn geheime minnares werd.
Grijs Verleden
Chris van der Heijden schreef in 2001 een boek getiteld ‘Grijs verleden’. Tot op de dag van vandaag zijn er mensen die zich hier over opwinden, omdat ze de wereld liever in zwart-wit opdelen dan in het bedenkelijke grijs. En we leren dat maar niet af. De dicht-bij-huis-oorlogen van dit moment in Oekraïne en Israel bewijzen dat. De media ventileren hun gekleurde journalisme overduidelijk. Toch is daarbij iets vreemds aan de hand. Poetin valt Oekraïne binnen, dus Poetin is fout. Hamas valt Israel binnen, dus Israel is fout. En dan wordt er naar behoeven geshopt in de geschiedenis, maar elke persoon en elk land heeft geschiedenis. Veel opvattingen over wat goed of fout is, worden gekleurd door persoonlijke ervaringen of door opvattingen van de zogenaamde ‘peergroups’ waarin de persoon zich bevindt.
Putinverstehers en Palestinademonstranten
Ultrarechts verdedigt Rusland. Ultralinks verdedigt Hamas. Om maar wat te noemen. En omdat veel journalisten politiek links van het midden denken, wordt er over die oorlogen vanuit die visies verslag gedaan. Hoewel we meer over de wereld reizen dan onze ouders en grootouders lijkt het erop dat we daarbij steeds minder goed naar de wereldkaart kijken. Rusland is enorm. Ik ben er vanuit het Verre Oosten eens met helder weer geheel overheen gevlogen en er kwam geen eind aan. Je begrijpt als Nederlands mensje opeens dat zoiets feitelijk alleen maar bestuurbaar is vanuit een totalitair regime. Dat een grootmacht het voorzien heeft op nóg meer land, mag dus als levensgevaarlijk worden geacht. Ultralinks verdedigt Hamas. Guerrillastrijders spreken immers tot de verbeelding van westerlingen, die zelf veilig aan de keukentafel zitten. Denk Fidel Castro, Vietcong en Tamiltijgers om er maar eens wat te noemen die mijn generatie wel kent. Echter: guerrilla betekent 9 van de 10x terrorisme. En is er in een ‘gewone’ oorlog nog sprake van oorlogsrecht (ja lastig), terrorisme staat voor vernietiging. Nietsontziend, behalve naar de leiders toe.
Black Sabbath
Moslimterrorisme slaat alles. Na 9/11 zou iedereen dat moeten weten. De islamitische wereld lachte de naïeve westerlingen recht in hun smoeltjes uit. In Israel gebeurde op 7 oktober 2023 iets soortgelijks op kleinere, maar zeker zo ‘efficiënte’ schaal. Het best beveiligde land ter wereld met de beste veiligheids- , bewakings- en defensie-apparaten werd compleet verrast door een terroristenleger vanaf de andere kant van de hekken bij Gaza. Defensiespecialisten kunnen dit niet anders uitleggen dan een oorlogsaanval. Dat Israel een paar dagen later dus Gaza binnenviel was in die zin begrijpelijk. Of het verstandig was, daar twijfel ik zelf ook nog steeds over.
Van sneue joden tot rot-Israeli’s
De huidige oorlog in de Gazastrip is in vele opzichten een keerpunt. Allereerst omdat wij bijna allemaal van ‘na de oorlog’ zijn. Ja er was een afgrijselijke Balkanoorlog in de 90’er jaren, maar die was zo ingewikkeld qua bevolkingsgroepen dat bijna niemand het exact kan navertellen. Zeker, Mladic en Karadzic waren verantwoordelijk voor de massamoord in Srebrenica, maar er gebeurde veel meer bloedigs en moorddadigs. In de jaren na de oprichting van de staat Israel in 1948 waren linkse partijen in de westerse landen bijna allemaal pro-Israel. Want de zionisten waren allemaal vervolgd geweest of zelfs holocaustoverlevers. Slachtoffers genereren sympathie. Inmiddels zien veel linkse mensen Israel als onderdrukker, kolonisator en oorlogshitser. Zelfs na de massaslechting op die zwarte zaterdag vorig jaar, waarbij juist de vredesactivisten op een muziekfestival en in alternatieve kibbutzen massaal afgeslacht werden.
Waar gaat het over?
Israel heeft het slechte imago ook voor een deel aan zichzelf te danken. Vooral de kolonisten die als gewapende cowboys over het ‘wilde westen’ (westbank) razen, maakten sympathie vaak erg lastig. En premier Netanyahu had hen absoluut harder moeten aanpakken. Echter: deze oorlog gaat niet over Palestina of alleen de Gazastrook (360 km² van de totale 22.145 km²; ter vergelijking Nederland is 41.850 km²). Deze oorlog gaat over heel Israel / Palestina. Want hoewel de beide (getraumatiseerde) volken veel meer met elkaar verweven zijn dan men buiten het Midden Oosten denkt, vormt de harde kern van de Palestijnen onderdeel van de grote MENA-regio. MENA is acroniem van Middle East North Africa.
Een gemeenschappelijke vijand verbindt
En hoewel al die guerrilla-groepen uit de verschillende landen elkaar haten, worden zij verenigd door de gemeenschappelijke vijand Israel. Dus als ik bij de vele pro-Palestina-demo’s het ‘From the River to the Sea’ hoor zingen, moet ik bij mezelf blijven denken: “Ze snappen het niet.” Wat resolutere anderen zeggen: “Ze willen het niet snappen.” Hoe het ook zij en wat er bij de discussies in het afgelopen jaar ook voor zwaar aangezette emoties van beide kanten kwam: ‘Houd het hart zacht en het hoofd koel’. Want daar begon ik mee. Mensen die mij (meestal anoniem) weleens durfden meedelen dat ik wel “gejuicht zou hebben bij het zien van platgebombardeerde Gazaanse kinderen” gaan teveel van zichzelf uit. Zij zijn het vaak zelf die het geen donder uitmaakt of de vele Israelische gegijzelden dood, verminkt of levend zijn.
Hartverscheurend
We kennen de aantallen burgerslachtoffers niet, omdat er nul onafhankelijke journalisten in Gaza zijn. Hamas regeert met ijzeren hand en met dat adagio van ‘Wie niet voor mij is, is tegen mij’. En dus zijn anti-hamas Gazanen zo goed als allemaal al geëxecuteerd en ook daar weten we de aantallen niet van. Wel dat de helft van de bevolking onder de 20 jaar is en een groot deel daarvan al van kleins af aan op hamasschooltjes is opgeleid tot terrorist. We weten ook dat er in de kilometers lange tunnels, waar vrachtwagens doorheen kunnen, onder Gaza geen burgers mogen schuilen. Gisteren zag ik in een journaalitem zelfgemaakte beelden van Hamas, waarbij me opviel hoe dik en doorvoed hun strijders eruit zien. Ondergronds is er dus duidelijk geen gebrek. De onschuldige bevolking wordt geofferd en daar breekt mijn hart wel degelijk van.
Israel ligt in de weg
Een zacht hart, maar ook een koel hoofd. Want wij westerlingen moeten doordrongen zijn van het feit dat Israel een heel klein snippertje land is temidden van een enorme islamitische wereld. Uiteraard ligt de joodse staat daar volgens hen in de weg met hun malle haram-fratsen. Maar het bestaan van Israel is net zo goed een buffer voor ons tegen het grote Islamostan als dat Oekraïne dat is tegen het gedroomde Grote Rusland van Poetin. Ik vrees, samen met defensiespecialisten, dat Hamas niet uit te roeien valt of alleen met een hele lange adem. En daarbij vallen er alweer onschuldige slachtoffers. Door Israelisch geschut en door het Palestijnse gebruik om burgers als levende schilden in te zetten. En dat laatste is behoorlijk heftig, zelfs voor IDF-soldaten.
Een groot Islamitisch Rijk
Dus wie is er nou fout en wie is er goed? Beide kampen betreuren hun eigen doden en die van elkaar. Een ooit zo vurig gewenste ’tweestatenoplossing’ is een gepasseerd station. ‘From the River tot the Sea’ is wat alle terreurgroepen in MENA willen en waar ze dood en verderf voor over hebben. Want een heilige religieuze missie gaat boven een ‘gewone’ oorlogsmissie uit. Met een koel hoofd kan ik denken: “OK, laat ze. Laat de Palestijnen het hele land hebben!” Gevolgd door: “Maar waar laten we dan de 10 miljoen Israelische paspoorthouders, die van dat land iets moois gebouwd hebben? En waarom zou je in hemelsnaam een snippertje land willen toevoegen aan een moslimwereld die al gigantisch is en waar geen enkele democratie is? Waar vrouwen, queers, andersdenkenden, ongelovigen en vrijdenkers een vreselijk bestaan hebben?” Van die vragen dus. Waar ik met mijn hart zacht en mijn hoofd koel alleen maar op kan antwoorden: Hoewel Israel voor mij verre van heilig is, (maar wel interessant om te wonen), mogen we het niet laten overlopen door de islamitische broederschappen. Noem Houthi’s, Hezbollah, Hamas, IS, Al Qaida, Boko Haram etcetera. Wat gij niet wilt dat u geschiedt, doet dat ook een ander niet!
Wie krijgt de Nobelprijs voor de Vrede ?
Denk je korte termijn: dan kun je makkelijk ‘cease fire’ en ‘Free Palestine’ roepen. Maar dan lopen we hier in Nederland het risico dat onze dochters straks in een nikab door het leven moeten. Klinkt onwaarschijnlijk, maar dat is het niet. Iran en Afghanistan waren ooit moderne naties met geëmancipeerde vrouwen en een hoogstaand cultureel leven. Daarbij: cease fire moet altijd van twee kanten komen. Denk je lange termijn: laat alle vrouwen, kinderen, ouderen, zieken, gehandicapten etc gaan uit Gaza. Naar buurland Egypte bijvoorbeeld. Alhoewel je van dat land ook niet blij wordt, maar voor hen is het in elk geval veiliger. En rook ondertussen Hamas uit. Gaza was voordat deze oorlog uitbrak al een zooitje, dus dat stukje land is voorlopig verloren. Voor de rest moeten we het overlaten aan de ‘peacemakers’. En dat kan alleen met internationale hulp en een balans tussen emoties en de rede. En in wereldverband blijven kijken. Oorlog is niet zwart-wit, het is grijs en het is vooral de hel. Maar leven onder een totalitair, gesloten islamregime is net zo erg.
Illustratie: Wannapik
