Een onderzoek van journalisten Megan Twohey & Jodi Kantor zette 5 jaar geleden mede de MeToo-beweging op scherp . Het gevolg was dat filmproducent Harvey Weinstein in 2020 werd veroordeeld tot 23 jaar gevangenisstraf.
Daarover schreven de vrouwen het boek ‘She Said’. In de gelijknamige film kruipen Zoe Kazan en Carey Mulligan in hun huid…..
Machtige verkrachters
“Ooit moeten alle vrouwen die hun mond niet open durven te doen over Harvey Weinstein, elkaar bij de hand pakken en samen springen”, twitterde journaliste Jennifer Senior al in 2015 nadat een politie-onderzoek tegen de filmbobo bij gebrek aan bewijs was doodgelopen. Twee jaar later is het zover. Er waren in die tussentijd reeds een paar machtige mannen van hun voetstuk gelazerd. Denk aan Bill Cosby en Bill O’Reilly, maar het was inmiddels tevens het tijdperk Donald Trump, als machtigste man van de westerse wereld. Wat ook veranderd was ten opzichte van eerdere misbruikzaken, was dat slachtoffers geloofwaardiger konden worden gepresenteerd.
Revolutie!
Journalisten Jodi Kantor & Megan Twohey kregen wereldberoemde actrices aan de praat. Die worden nu eenmaal (helaas, maar waar) sneller serieus genomen vanwege hun statuur. Op 5 oktober 2017 publiceerden zij hun artikel in The New York Times en collega Ronan Farrow deed dit 5 dagen later in The New Yorker. Het begin van een revolutie.
#MeToo
Tarana Burke uit Harlem, New York, bedacht de Metoo-campagne al ruim 10 jaar eerder. De activiste was in de 90’er jaren werkzaam als jeugdwerker, toen een jong meisje, genaamd Heaven, haar vertelde te zijn misbruikt door de nieuwe vriend van haar moeder. Op dat moment kon Tarana het niet aan dit vreselijke verhaal aan te horen en daarom stuurde ze het meisje door naar een vrouwelijke collega. Maar nog jaren nadien had Tarana Burke gewild dat ze het lef had gehad om te zeggen ‘Me Too’.
Onderzoeksjournalistiek
Actrice Alyssa Milano kende het ‘Me Too’-verhaal van Tatjana Burke en twitterde vlak na de publicatie en de commotie over het artikel van Jodi Kantor & Megan Twohey: ‘If you’ve been sexually harassed or assaulted write ‘me too’ as a reply to this tweet.’ Dat was op zondagavond. Op maandagmorgen hadden reeds 53.000 mensen gereageerd. De film ‘She Said’ toont de speurtocht van de journalistes. Ze pluizen telefoonboeken uit, liggen in bosjes te wachten en hebben geheime ontmoetingen.
Zwijggeld
Actrice Rose McGowan was veruit de meestgewilde bron, maar zij was niet van plan te praten. Na haar eerdere berichtgeving, over ‘een bekende producent die haar verkracht had’, werd ze in de media namelijk volop verguisd. Het vermoeden bestond dat ze op Harvey Weinstein doelde. Rose McGowan had namelijk in oktober 2017 een schikking met een vergoeding van $100.000,- getekend. Aanvankelijk kon zij vanwege zwijgplicht dus niet reageren, maar na een korte periode begon het aan haar te knagen en verscheurde ze het contract en deed ze publiekelijk haar aanklacht.
Mond open, carrière voorbij
Ze getuigde dat ze in februari 1997, tijdens het Sundance Film Festival, door Weinstein in zijn hotelkamer was uitgenodigd voor een ‘zakelijke afspraak’ en vervolgens door hem werd verkracht. Rose McGowan had destijds het juridisch advies gekregen dat zij als actrice die naaktscènes had opgenomen onmogelijk een rechtszaak tegen de invloedrijke filmbobo zou kunnen winnen, waarop ze dus akkoord ging met een schikking. Daarna werd ze op de zwarte lijst geplaatst in de filmindustrie en kreeg ze nauwelijks nog werk.
When Jodi meets Megan
Weinstein himself had vernomen dat ze werkte aan een autobiografie en dat ze met journalisten sprak. Daarop huurde hij voor kapitalen privédetectives in om haar te bespioneren en bood hij haar opnieuw zwijggeld aan, nu 1 miljoen dollar. Rose McGowan weigert. Jodi Kantor spreekt met Rose af en haar getuigenis is een begin. De journaliste begrijpt dat het van groot belang is om brede onderbouwing van het verhaal te vinden. Daarnaast zijn er zeer sterke vermoedens dat het om veel meer slachtoffers gaat. Dat zong immers al heel lang rond. Maar hoe maak je dat hard? Dan moet je als journalist met een dichtgetimmerd verhaal komen. Jodi Kantor wordt in contact gebracht met collega onderzoeksjournalist Megan Twohey.
Pulitzer Prize
Maandenlang onderzoeken beide journalistes van de NYT de geruchten over seksueel wangedrag door Weinstein. Ze voeren vertrouwelijke gesprekken met actrices en anderen in de filmbusiness, ze weerstaan de zware druk van juristen en privédetectives en trekken financiële sporen van afkoopregelingen na. Dat dit een groot verhaal werd dat de filmreus ten val zou brengen, voorvoelden ze wel. Maar wat er wezenlijk gebeurde na de publicatie hadden ze niet voorzien: hun onderzoek werd de katalysator achter de wereldwijde #MeToo-beweging. Jodi Kantor & Megan Twohey wonnen er, samen met hun collega van ‘The New Yorker’: Ronan Farrow, een Pulitzer Prize mee. Hoewel die laatse aanvankelijk vreesde voor het eerder verschijnen van het artikel van Jodi & Megan, hebben ze elkaar uiteindelijk juist versterkt.
Haar verhaal
De film brengt exact in beeld hoe de journalistes de #MeToo-beweging in gang zetten. Juist om de verhalen van de slachtoffers van Harvey Weinstein recht te doen, is hijzelf geen enkel moment verbeeld. Ook geen verkrachtingsscènes, noch naakte vrouwen. De film houdt het net als de artikelen en het boek beschouwend. “Als je de vrouwen alleen hoort vertellen over wat zij meemaakten, dan creëer je beelden in je hoofd, misschien gekleurd door eigen ervaringen. Dat is minstens zo krachtig.” Aldus regisseur Maria Schrader.
De film ‘She Said’ draait nu in de bioscopen