Zowel over het verschijnsel van ‘de cougar en de toyboy’ en de omgedraaide versie van ‘de oude bok en het groene blaadje’, worden kolommen vol geschreven in de boulevardpers. Ook De Telegraaf waagde zich vandaag maar weer eens aan dit smakelijke relatiefenomeen. Relaties met een groot leeftijdsverschil maken de tongen los, maar statistieken wijzen uit dat ze minder lang stand houden. Mensen die ongeveer even oud zijn, blijven langer en vaker bij elkaar. Eigenlijk kun je zeggen dat hoe meer partners op elkaar lijken, des te groter de kans op langdurig en bestendig geluk.
LEEFTIJD
Randal Olson & Olga Khazan deden onderzoek met data van 3000 recent getrouwde en gescheiden paren. Degene met een leeftijdsverschil van 1 jaar lopen slechts 3% meer risico dat hun huwelijk flopt, bij een verschil van 5 jaar is dat al opgelopen tot 18% en bij paren die 20 en 30 jaar in geboortejaar van elkaar afliggen is dat risico 95% respectievelijk 170% groter dan bij partners van een zelfde bouwjaar.
Sommige mensen zeggen: leeftijd is maar een getal, maar in werkelijkheid is dat niet het geval. De sfeer, de opvoeding, de cultuur, de muziek en de herinneringen aan een jeugd in een zelfde era zorgen voor een gevoel van verbondenheid. Over het algemeen geven cijfers aan dat een succesvol huwelijk meestal een verbintenis is tussen twee gelijkgestemde personen, die in alle opzichten niet te ver van elkaar afliggen.
PERSOONLIJKHEID
‘Opposites atrrackt’ zeggen de Britten. Oftewel: tegenovergestelden trekken elkaar aan. Het geldt soms wel voor een vakantieliefde of een kortstondige flirt, maar voor langdurige relaties kiezen mensen juist partners met overeenkomsten. Zo blijkt uit Duits onderzoek van het Centrum voor Onderzoek & Methodologie in Mannheim, waarover gepubliceerd is in het wetenschappelijke tijdschrift ‘New Scientist’.
De 5 belangrijkste persoonlijkheidstrekken kwamen voorbij: voorzichtigheid, openheid, ernst, extraversie en emotionele stabiliteit. Mensen met langdurige huwelijken hadden met name soortgelijke niveaus van voorzichtigheid, openheid en ernst. Extraversie en emotionele stabiliteit op hetzelfde niveau bleken minder van belang te zijn.
UITERLIJK
Homogamie, het verschijnsel dat partners op elkaar lijken, houdt langer. De natuur helpt daarbij. Met name mannen vinden vrouwen met dezelfde gelaatstrekken aantrekkelijker dan die van hen verschillen. Het gaat hierbij om de oog- en haarkleur, soort haar, de dikte van wenkbrauwen en lippen en de aanwezigheid van een kuiltje in de kin. Tot die conclusie komen onderzoekers van het Franse instituut voor ontwikkelingswetenschap in Montpellier, waarvan de resultaten zijn gepubliceerd in het tijdschrift PLOS One.
100 mannen kregen de opdracht foto’s van vrouwengezichten te beoordelen. Vervolgens werd het experiment herhaald met een andere groep mannen. Zij moesten kunstmatige foto’s van vrouwen beoordelen. De gezichten van de foto’s verschilden op het gebied van oog- en haarkleur, lip- en wenkbrauwdikte en de aan- of afwezigheid van een kuiltje in de kin. Daaruit bleek dat mannen over het algemeen kiezen voor vrouwen met gelaatstrekken die op die van henzelf lijken.
In het tweede experiment mochten de mannen steeds uit 4 foto’s kiezen. Bijna 40% koos voor het gezicht met de meeste overeenkomsten. Als laatste analyseerden de onderzoekers foto’s van echtparen die tenminste 1 kind hadden. De stellen hadden meer overeenkomstige gelaatstrekken dan 2 willekeurig gekozen personen. Er is zelfs een datingsite die uitgaat van dit principe. Soul2Match.com berekent met een computerprogramma een partner die qua gelaatstrekken het meest op je lijkt.
DNA
Het gaat nog een tandje verder zelfs. Wetenschappers van de Universiteit van Colorado te Boulder hebben aangetoond dat onze partner ook genetisch gezien bovengemiddeld veel op ons lijkt. Voor het onderzoek werd het genoom (alle erfelijke informatie in een organisme) van 825 Amerikaanse koppels bestudeerd. De wetenschappers onderzochten voornamelijk de plaatsen op het DNA die per persoon sterk kunnen verschillen. Op basis hiervan concludeerden ze dat er minder verschil in DNA is tussen twee getrouwde mensen dan tussen twee willekeurig geselecteerde individuen
Omdat mensen hun partner uitkiezen op gelijke uiterlijke kenmerken, is het niet zo verrassend dat er ook gelijkenis in DNA is. “Erfelijke informatie vormt een aantal waarneembare eigenschappen”, legt hoofdonderzoeker Benjamin Domingue uit. “Wij kiezen onze levenspartners uit op basis van dit zogenaamde fenotype en dit zorgt er automatisch voor dat we onbewust selecteren op gelijkenis in DNA.” Zo kiezen lange mensen bijvoorbeeld vaak een partner die ook vrij lang is. Omdat lengte vastligt in het DNA, selecteren ze dus automatisch op genetische informatie.
Overigens is het zo dat we qua immuunsysteem partners kiezen die supplementair zijn aan onszelf in plaats van complementair. Beide wetenswaardigheden worden meegnomen door datingbureaus die aan DNA-matching doen.
LEVENSVISIE
En dan het ouderwetse spreekwoord: ‘Twee geloven op een kussen, daar slaapt de duivel tussen’. Bestaat dat nog? Hoewel allebei christelijke kerken, was het tot pakembeet de jaren ’60 niet gebruikelijk dat een protestants opgevoed meisje met een katholieke jongen trouwde en vice versa. In deze tijd van secularisatie aan de ene kant en meer diversiteit qua religies aan de andere kant speelt veel vaker iemands politieke achtergrond of levensovertuiging.
Op grond van onderzoek onder 5000 Amerikaanse echtparen, waarvan het Journal of Politics melding maakt, stellen John Alford en zijn collega’s vast dat politieke voorkeur een veel belangrijker factor is bij de partnerkeuze dan tot nu toe werd aangenomen. Overeenkomsten op dat vlak zijn zelfs bepalender dan uiterlijke kenmerken als lengte en gewicht. En ook persoonlijkheid doet er minder toe dan politieke standpunten. Het wordt alleen overtroffen door kerkbezoek: dat staat in Amerika op nummer 1 bij het zoeken naar een geschikte huwelijkspartner.
Wat betreft het belang van religie wijken de Verenigde Staten zozeer af van Nederland dat deze bevindingen niet zomaar kunnen worden ‘vertaald’ naar Nederland. Het Amerikaanse tweepartijenstelsel is totaal anders dan het Nederlandse systeem van evenredige vertegenwoordiging. Maar socioloog Hilde Coffé ziet wel degelijk overeenkomsten. Zij stelde vast dat 78% van de Nederlandse paren dezelfde politieke oriëntatie hebben: verdeeld in links, christelijk of rechts. Dat cijfer is praktisch hetzelfde als in Amerika; in dat onderzoek heeft 77% eenzelfde politieke voorkeur.
GOLFLENGTES
Een andere conclusie is dat het met de wederzijdse beïnvloeding binnen een huwelijk wel meevalt. Kennelijk zitten stellen vanaf het begin al op ongeveer dezelfde golflengte. Het is nou eenmaal makkelijker om om te gaan met mensen met dezelfde politieke, culturele, religieuze en/of sociale ideeën. Paren met uiteenlopende karakters en overtuigingen hoeven niet direct met een advocaat te gaan bellen. De wetenschap heeft tevens aangetoond dat hoe langer mensen samen zijn, des te meer ze op elkaar gaan lijken. Daarover een ander keer weer meer.
Beeld: ‘Saamhorigheid’, Pixabay
