Ik schrijf deze nieuwsbrief met een belangrijke boodschap: laten we goede bestuurders uit het publieke domein eens aandacht geven. En dit doe ik met een reden. Mensen die goed zijn in hun vak, twijfelen vandaag de dag om zich kandidaat te stellen voor bestuurlijke topfuncties, deels door de hedendaagse journalistiek en de bedreigingen vanuit sociale media. Ik krijg die berichten te vaak tijdens mijn coachingsgesprekken met bestuurders te horen. Veelal mensen die hun beroep kozen omdat ze graag een verschil willen maken. Juist personen die je op bepaalde posities zou willen hebben: daadkrachtig en verbindend.
Het is, wat mij betreft, daarom essentieel dat we erkennen dat er ook bekwame mensen zijn die bewust voor een dergelijke carrière kiezen om positieve veranderingen te bewerkstelligen. De journalisten mogen de boeven noemen, wij zetten de uitblinkers in het zonnetje. Dat is wat ik wil bereiken met deze nieuwsbrief en ik hoop dat jij geïnspireerd raakt om een goede bestuurder van het publieke domein een podium te geven. Daardoor vergroten we de kans dat we de juiste mensen op de goede plek krijgen in Nederland.
Het imago van de bestuurder
Met het imago van ‘De Bestuurder‘ werkt het net zo als met het imago van ‘De Boer‘ of van ‘De Vrachtwagenchauffeur‘. Men is geneigd om alle groepsgenoten over één kam te scheren. En dat terwijl de werkzaamheden en verantwoordelijkheden van bijvoorbeeld een bestuurder van 2 scholen toch heel iets anders is dan een bestuurder van 25 scholen of van een groot ziekenhuis of van een stichting.
Erik S. verknalde het voor de rest
Voormalig Vestia-topman Erik Staal van een woningcorporatie verduisterde 1.2 miljoen euro en per direct zijn alle bestuurders uit die branche verdacht. Tot op heden blijft dat imago maar aan deze groep kleven, weet ik uit gesprekken. Het zouden allemaal zakkenvullers zijn en ze moeten zich vooral publiekelijk verantwoorden. Calvinistisch schuld belijden, katholiek biechten en dat in een geseculariseerde samenleving. Maar het maakt duidelijk dat hun imago buitengewoon kwetsbaar is. Natuurlijk is het belangrijk om kritisch te blijven, met name als het gaat om beloningen en salarissen. Gelukkig zijn er journalisten die zich inzetten om misstanden aan het licht te brengen. Misschien ben ik wat naïef, maar stel je eens voor hoe prachtig het zou zijn als we met z’n allen ook eens een podium bieden aan de goede bestuurders. Ze verdienen het om gezien te worden en goed voorbeeld doet goed volgen.
Waar is de imago-adviseur?
Nederlandse topbestuurders hebben weinig behoefte aan professioneel advies over hun eigen imago. Slechts 17% maakt gebruik van een expert op dat gebied. Zo blijkt uit onderzoek van The Executive Network onder 220 topbestuurders, commissarissen en HR-directeuren. Zij hebben weliswaar behoefte aan introspectie, maar professioneel advies vragen over het imago behoeft een bovengemiddeld kwetsbare opstelling. En dat terwijl ze zich over allerhande andere zaken laten adviseren. Topbestuurders doen overigens wel aan actieve imago-building binnen hun organisatie. Zo zorgt 84% dat hun deur altijd open staat voor medewerkers en zorgt 66% voor een representatieve uitstraling.
Oeps
Hee, maar dit waren cijfers uit 2013. Is er in die tussentijd veel veranderd? Niet qua getallen, maar de opkomst van social media maakt imagotechnisch een enorm groot verschil met een decennium geleden. Nu geeft 4 op de 5 bestuurders aan dat zij zich druk maken om hun imago en dat van hun organisatie. Bijna 70% van de commissarissen zegt dan ook dat topbestuurders de meeste invloed hebben op de uitstraling van de gehele organisatie. Maar dat is wat anders dan introspectie. Wat men vergeet, is dat problemen op het gebied van imago voorkomen kunnen worden door zelfinzicht en alles wat daaruit voortvloeit. Als je weet waarvoor je staat, jezelf durft te zijn, met persoonlijke empathie en het vermogen om verbinding te maken, komt het meestal goed. Omdat je erin gelooft en het lef hebt om ergens voor te staan.
Rechtop in de wind
Als politici en bestuurders meer zichzelf zijn en niet als merk of product van mannetjesmakers, is er mijns inziens al veel gewonnen. De angst die dit gepolariseerde tijdperk met zich meebrengt, werkt verlammend. Het is jammer dat daardoor maar weinig bestuurders nog in de wind durven staan. Daarom ben ik een ander soort mannetjesmaker en juist voorstander om iemand dichter bij zichzelf te brengen, van binnen en van buiten. Dan kun je tijdens je werkende leven de beste versie van jezelf zijn. Dat is wel zo fijn; er zijn tenslotte al genoeg anderen.
Laat de duikuitrusting achterwege
En ja, kritiek hoort bij dit vak, ook als die onterecht is. Bestuurders en politici die zich profileren, krijgen geheid te horen dat dit ijdeltuiterij is. Daar moeten ze op voorbereid zijn. Zij horen juist zichtbaar te zijn en dat betekent ook een kwetsbare opstelling hebben. De angst daarvoor zorgt dat ze minder positie in durven nemen. De buitenwereld betitelt dit dan op z‘n minst als op de hoede zijn en op z‘n hevigst als wegduiken.
Kies eens een negen
En wat betreft die ijdeltuiterij: ja, bestuurders zijn net mensen. Dat betekent dat sommigen van hen louter ego gedreven zijn en daarom een dergelijke functie ambiëren. Helaas. Type 9 van het Enneagram zal vanuit z’n natuur niet geneigd zijn keuzes te maken die in het belang zijn van henzelf en in het nadeel voor de organisatie. De 9 is daardoor een hele geschikte voorzitter en bestuurder: verbindend en onderhandelend. Harmonie is zijn middelste naam, waardoor de 9 van nature consensus weet te bereiken zonder conflicten. Deze mensen komen helaas vaak niet op de betreffende toppositie, omdat ze moeite hebben met profileren en weinig met ego hebben. Ze laten zich tijdens de carrière vaak passeren door de typen 3 en 8.
Kom maar door hoor
Heb je zo’n type 9 in je organisatie, die moeite heeft met zichzelf profileren, maar wel altijd een fijne collega is en vanuit goede bedoelingen handelt? Stuur deze pareltjes dan vooral mijn kant op. Ik zorg ervoor dat hun beste zelf naar voren kunnen brengen, ze hun volle potentieel kunnen benutten en kunnen stralen.
Caroline van der Plas & Johan Derksen
Zonneklaar is het hoe hoofdrolspelers tegenwoordig in hun afwegingen beïnvloed worden door beeldvorming en de mogelijke consequenties. En dan stijgen anderen, die verfrissend anders lijken, opeens snel tot grote hoogtes. Caroline van der Plas is zo’n voorbeeld. Zij heeft het ‘Susan Boyle effect‘. Die laatste kon al heel goed zingen, alleen zag niemand het omdat ze er niet als zodanig uitzag. Verrassing alom. De moeder van Caroline van der Plas zat reeds in de gemeentepolitiek en haar vader was journalist. Zijzelf heeft tevens een journalistieke achtergrond (in de agrarische sector) en is meer gepokt en gemazeld dan men denkt. Zij komt zo lekker authentiek over en mag Johan Derksen ’een lekkere hengst’ noemen, zonder dat ze het boetekleed aan hoeft te trekken vanwege omgedraaid seksisme. Dat zou Sigrid Kaag niet kunnen doen zonder op een online lynchpartij getrakteerd te worden.
Hoe ziet de bestuurder publiek domein eruit?
Ook interessant om te weten is welke visuele vooroordelen Nederlanders hebben over bestuurders. Komt ie: witte man met een wat stoffig uiterlijk, tussen de 45 en 65 jaar. Het is maar dat je het weet. En dit terwijl er steeds meer vrouwelijke bestuurders zijn en in de top 13 beste bestuurders 2022 er zelfs een verdubbeling aan vrouwelijke bestuurders zit. Burgemeester Petra Dassen-Housen van de gemeente Kerkrade werd verkozen de Beste Lokale Bestuurder van 2022. Zij wordt door stemmers omschreven als een daadkrachtige en echte verbinder. Ze kan zich in alle lagen van de bevolking uitstekend verplaatsen en heeft enkel het belang van de gemeenschap voor ogen. (lijkt me een enneagram type 9 ). Die zet ik daarom, als goed voorbeeld hier volop in het zonnetje.
En wat mag dat kosten?
Een heet hangijzer is het salaris wat er aan dit soort functies hangt. Dat is altijd een onderwerp van discussie, dus dat neem ik in deze nieuwsbrief tevens mee.
Gemiddeld verdient een bestuurder in Nederland €88.932,00, dat is €45,01 per uur op basis van een 38 urige werkweek. In de media komen (terecht) de salarissen naar buiten van degenen die daar ver boven zitten, waardoor het lijkt alsof alle bestuurders in het publiek domein het maximale van €223.000 per jaar verdienen. Meer info hierover vind je hier. Ik heb de corporate bestuurders buiten dit verhaal gelaten, dat is echt van nog een andere orde. Denk hierbij aan bijvoorbeeld de 3 miljoen van een bestuurder bij ING. Hoe dan ook, het is slecht voor het imago van bestuurders wanneer zij na bewezen slecht functioneren afzwaaien met een jaarsalaris. Gewoon een uitkering aanvragen, net als de rest van Nederland, lijkt me een betere stimulans om goed te presteren. Van dit soort beloningen kun je tenslotte echt wel sparen voor mindere tijden.
De zwarte lijst
Neemt niet weg, dat voor de man (m/v/x) met de pet dit soort bedragen duizelingwekkend zijn. Maar als de persoon in kwestie fantastisch werk verricht, betaalt het zich wel terug. Als een bestuurder echter niet functioneert en er bewezen een puinhoop van heeft gemaakt, dan pleit ik toch voor een zwarte lijst. Dan maakt vriendjespolitiek zelfs geen kans meer. Een buschauffeur krijgt na 3 ongelukken ook niet meer eenzelfde soort baan. En terecht. Waarom een bewezen slechte bestuurder wel? Google maar eens op zwarte lijst bestuurders en je ziet legio medestanders. En nu nog een bestuurder die hierop actie onderneemt en dit realiseert.
Wat dan wel?
Na een klein onderzoekje, over wat een goede bestuurder in het publieke domein zou moeten doen en zouden moeten zijn, kwam bovenal naar voren.
Iemand met:
* EEN GROOT HART
* EEN BESCHEIDEN EGO
* HUMOR
Overige adviezen:
* AANWEZIG OP SOCIAL MEDIA
* BETROUWBAAR EN ZICHTBAAR
* VOLDOENDE TIJD NEMEN VOOR VOORZELFREFLECTIE
* DIENEND EN ONDERSTEUNEND
* NIET MEER WERK CREËEREN
* EIGENTIJDS ERUIT BLIJVEN ZIEN
* AFGESTEMD OP ZICHZELF EN DE SITUATIE
We willen dus een bestuurder die :
* MET EEN GROOT HART
* MET EEN BESCHEIDEN EGO EN HUMOR
* DIE BOVENOP DE MATERIE ZIT,
* MAAR NIET DWINGEND
* UITDAAGT TOT KWALITEIT
* OOG HEEFT VOOR WAT ER BINNEN EEN ORGANISATIE
GEBEURT
* EN
DAAR ADEQUAAT NAAR HANDELT
* EEN DOORPAKKER EN VERBINDER IS
* EMPATISCH EN CHARISMATISCH IS
* ZELFRELATIVEREND EN AUTHENTIEK IS
* OMGEVINGSSENSITIEF IS
* VISIE HEEFT EN DAAR VORM AAN GEEFT
Succes verzekerd 😉
Denk je, daar kan ik wel wat hulp bij gebruiken? Lees hier verder.
Of word je onterecht zwart gemaakt en is het moeilijk je te verdedigen? Lees dan hier.
Samengevat
Goede bestuurders hebben we nodig. Als we iedereen af blijven branden en bedreigen, willen alleen nog mensen met oogkleppen en een groot ego deze taken op zich nemen. En we willen toch echt liever iemand met een groot hart, een klein ego en een flinke dosis daadkracht en surplus: humor!
Ik doe bij deze een oproep om bestuurders die goed werk leveren en zich positief onderscheiden meer zichtbaar te maken. Hierdoor komen ze eerder bovendrijven als er mooie posities beschikbaar zijn. En zo maken we de wereld een beetje mooier en positiever. En tenslotte: mensen groeien het hardst van welgemeende complimenten.
De journalisten mogen de boeven noemen, wij de uitblinkers in het zonnetje zetten.
Welke bestuurder van het publiek domein mag volgens jou uitgelicht worden en waarom? Schrijf het in de comments.
Hartelijke groet
Zabeth
