In deze 4e feministische golf valt vaak het woord ‘intersectionaliteit’. Het is een benaming om aan te geven dat onderdrukkende structuren niet los van elkaar gezien kunnen worden. Zo heeft een zwarte vrouw niet alleen te maken met genderongelijkheid, vanwege haar vrouw zijn, maar ook met racisme, vanwege haar huidskleur. Als ze lesbisch is en een beperking heeft komen daar nog ‘homofobie’ en ‘validisme’ bovenop. Deze vormen van onderdrukking versterken elkaar.
Veelvoud aan factoren
In 1989 bedacht de Amerikaanse advocaat en hoogleraar ras & gender Kimberlé Crenshaw de term ‘intersectionality’ om duidelijk te maken hoe verschillende vormen van structureel racisme samengaan. Het is een begrip dat uitgaat van het idee dat individuen in een samenleving discriminatie ondervinden op grond van een veelvoud van factoren en dat zo ook de gevolgen verklaard kunnen worden. In haar theorie beschrijft de auteur hoe verschillende identiteiten aan elkaar verbonden zijn en in één persoon kunnen samenkomen. Zoals man – vrouw – non-binair, Afrikaans – Europees – Aziatisch, rijk – middenklasse – arm, met of zonder beperking, christen – moslim – atheïst.
Interactie
In 1996 was Kimberlé medeoprichter van het African American Policy Forum, een juridische denktank die zich bezighoudt met gelijke behandelingen in het rechtssysteem. In 2011 richtte ze aan de Columbia Law School het Center for Intersectionality & Social Policy Studies op. Die heeft zich ten doel gesteld kritisch te onderzoeken op welke wijze sociale structuren en zaken als gender, ras en sociale klasse interactie hebben en hoe dat leidt tot ongelijkheid in de rechtbank.
Wit feminisme
Comédiennes Katie Goodman en Carlita Victoria brengen in onderstaande video op geestige en verhelderende wijze een ander ‘veelvoorkomend misverstand’ in beeld. Namelijk de aanname dat witte en zwarte vrouwen als vanzelf bondgenoten zijn in de strijd tegen seksisme. Carlita legt Katie uit dat de praktijk complexer is en dat goedbedoelde anti-seksistische en -racistische maatregelen binnen een bedrijf soms neerkomen op ‘het aannemen van zwarte mannen in een fabriek’ en ‘het aannemen van witte vrouwen op kantoor’. Op papier worden dan zowel vrouwen als zwarte Amerikanen geholpen aan een baan, maar als je dan zwart bent én vrouw, dan val je wel buiten de boot. De vraag bovenaan dit artikel, kan ik dus met een hardgrondig JA beantwoorden.
