Hoewel er geen echte uitvinder op bier kan worden geplakt, is uit geschiedkundig onderzoek gebleken dat brouwen duizenden jaren lang een vrouwendomein was. Het werd in het oude Mesopotamië zelfs gezien als een geschenk van de godin.
Vanuit de gebieden tussen de Eufraat en de Tigris verspreidt het bier zich naar Egypte, waar men de biergodin Tenenet aanbidt. Hiërogliefen en beeldjes tonen vrouwen aan het werk en aan de drank. Maar ook in Noord Europa staan biergodinnen aan de brouwkuip: de Baltische en de Slavische mythologie kennen de beschermster Raugutiene en in Finland is het Kalevatar.
Niet geschikt voor mannen
In de middeleeuwen dronk iedereen bier, weliswaar van een laag alcoholgehalte, want het water was veel te vervuild. Ook in kloosters was het de dorstlesser. De beroemde ‘alleskunner’ en abdes Hildegard von Bingenontdekte in de 12e eeuw dat bier, gemaakt met hop, langer bewaard kon worden. De dennenappelvormige knop van de humulus lupulus geeft bier ook die typische licht bittere smaak. Echter: zuster Hildegard vond het gerstenat niet geschikt voor mannen. Zo zouden ze er maar melancholiek en neerslachtig van worden en was het haars inziens het slecht voor de testikels en voor het libido.
Onvrouwelijk?
Ondanks de vrouwelijke totstandkoming werd bier, vaak zelfs ‘een blonde jongen’ genoemd, in later tijden een typisch mannendrankje. Het overkwam mijn vriend en mij vorig jaar nog op een terras. De bestelling was 1 bier en 1 witte wijn. De jonge ober plantte het wijntje voor mijn neus en het biertje voor dat van manlief. En het was toch heus andersom. Daar komt gelukkig wel wat verandering in. Met mannen die het ‘niet classy’ of ‘onvrouwelijk’ vinden dat je bier drinkt, moet je sowieso niet op stap gaan. En we hebben natuurlijk Eva Jinek die tijdens haar uitzendingen steevast in een blond schuimend biertje hapt (al dan niet alcoholisch) en ook qua brouwen zelf staan de vrouwen tegenwoordig weer hun mannetje.
Tessel & Do
Neem nu de zussen Tessel & Do. Wat begon als een gezellige hobby in de keuken, groeide in een aantal jaren uit tot een biermerk dat in 600 kroegen wordt geschonken, in 700 supermarkten verkrijgbaaris, zelfs een eigen bar heeft en tot in China bekend is. Deze vrouwen sloegen gewoon met enorm veel plezier aan het brouwen en werden zo eigenlijk per ongeluk ondernemers. Ze runnen nu een zeer succesvol bedrijf met 15 werknemers (14 vrouwen en 1 man). Hun verhaal is opgetekend in het boek, dat net als hun bedrijf, simpelweg ‘Gebrouwen door Vrouwen’ heet. Stap voor stap nemen ze je aan de hand van bier mee in hun start-up-verhaal. Zo vertellen hoe je bier brouwt en over hun bedrijfsavonturen. Hoe ze op hun muil gingen en toch succesvol werden, over vrouw-zijn in een mannenwereld.
Even een menopauze
Marta Trius-Soler van de Universiteit van Barcelona ontdekte dat vrouwen met overgangsklachten profijt kunnen hebben van het dagelijks drinken van 1 glas alcoholhoudend bier of 2 glazen alcoholvrij bier perdag, gedurende een half jaar. Het kan zorgen voor een lagere bloeddruk en de risico’s op hart- en vaatziekten verminderen. De onderzoeksgroep was niet groot: slechts 37 vrouwen sterk, waarvan er 16 dagelijks 330 ml bier met alcohol kregen, 7 van hen een dubbele hoeveelheid, maar dan alcoholvrij, en de resterende 14 kregen niets omdat zij tot de controlegroep behoorden.
Controversieel
Het team zag duidelijk dat de overgangsklachten afnamen in de bier consumerende groepen en dat de alcoholische variant tevens een gunstig effect had op mentale menopauze-symptomen. De conclusies betreffen alleen personen die in de eerste jaren van de overgang zaten en milde klachten hadden. Promovenda Marta Trius-Soler hoopt meer te ontdekken op dit gebied. Ze beseft dat alcohol anno nu een controversieel studieonderwerp is, maar juist dát is de uitdaging. “We weten dat het voor sommige populaties beter is om niet te drinken, maar ik zou graag bevolkingsgroepen vinden waarmee ik verder onderzoek kan doen naar de mogelijke voordelen van bierconsumptie.”
Vrouwelijke vormen
Bier bevat namelijk het stofje fyto-oestrogeen, dat een ‘zusje’ is van het vrouwelijke hormoon oestrogeen. Dat verklaart de gunstige werking in de menopauze, daar dat het moment is dat de natuurlijke hormoonproductie vermindert. Hoe meer iemand ervan heeft, hoe vrouwelijker haar/zijn/hun lichaam. Oestrogeen zorgt voor rondere heupen en billen, voor minder haargroei en voor grotere borsten. Wil je dus graag een cupje meer? Laat dan de kliniek links liggen en duik af en toe het café in! En ik weet niet wat ervan bewezen is, maar mijn moeder deed vroeger bier in heur haar tijdens het wassen. En dan mocht ik het restje uit het flesje opdrinken. En zo is het gekomen….
Geniet, maar drink met mate
Maar alcoholische gezelligheid kent wel tijd. Want het is voor vrouwen nog fnuikender dan voor mannen. Veel drinken bevordert het ontstaan van borstkanker en aangezien het veelal 50+ vrouwen zijn die hierdoor getroffen worden, geldt dus dat het doktersadvies is: 1 biertje per dag. Alcoholvrij bier, dat in steeds meer soorten en smaken op de markt komt, is de echte aanrader en kan wat onbekommerder genuttigd worden.
